هیات سه نفرهای از اعضای حزب «دموکراتیک خلقها -HDP » پس از آنکه با «عبدالله اوجالان» رهبر زندانی پکک با «یالچین آک دوغان» معاون نخستوزیر و مسئول پرونده مذاکرات صلح و «افغان آلا» وزیر کشور نیز دیدار کردند، نماینده استانبول و چهره سیاسی- فرهنگی وابسته به پکک در بیانیهای که از بسیاری از شبکههای تلویزیونی ترکیه پخش شد، اعلام داشت اوجالان خواستار پایاندادن به فعالیتهای مسلحانه پکک شده است. به گفته وی، اوجالان به گروه پکک پیشنهاد داده در اوایل بهار آینده با برگزاری کنگره فوقالعاده، تصمیمات تاریخی مهمی در مورد جایگزین کردن مبارزه سیاسی بجای فعالیت مسلحانه، اتخاذ کنند.
در پیام ده مادهای اوجالان نکاتی همچون«معرفی و شناسایی سیاست دموکراسی، معرفی و شناخت ابعاد داخلی روند صلح، ضمانتهای دموکراتیک و حقوقی آزادیهای شهروندی، رابطه میان دموکراسی سیاسی و اجتماع و سرفصلهای مرتبط با سازماندهی کردن آن، ابعاد اقتصادی اجتماعی روند صلح، رابطه میان دموکراسی و امنیت در روند صلح (بطوری که به نظم عمومی و آزادیها خللی وارد ننماید)، راه حلهای قانونی برای حل مشکلات مرتبط با زنان، امور فرهنگی و محیط زیست، رشد درک دموکراسی در ارتباط با معرفی و شناخت اصطلاح هویت، معرفی و شناسایی جمهوریت دموکراسی براساس معیارهای وطن مشترک و دموکراسی مردمی و تدوین قانون اساسی جدیدی که تمامی موارد فوق الذکر را دربر گیرد» مورد توجه قرار گرفته است.
بیانیه اوجالان برای پیوستن شبهنظامیان حزب کارگران کردستان ترکیه به کنفرانس خلع سلاح برای پایان دادن به ۳۰ سال فعالیت شبه نظامیان کرد در این کشور است. براساس توافق میان دولت ترکیه و رهبران پکک قرار است نقشه راهی برای حل وفصل سیاسی اختلافات موجود میان کردها و دولت ترسیم شود. توافقی که در گذشته و در مذاکرات سازمان امنیت ترکیه با اوجالان فراهم شده بود. در این مذاکرات رهبران سیاسی کردهای ترکیه که در پارلمان این کشور فعال هستند نیز مشارکت داشتند. خبر توافق دولت و رهبران پکک در حالی اعلام شد که رئیس حزب دموکراتیک خلقها اخیرا اعلام داشته بود اوجالان معتقد است تا زمانی که اصول اصلی پیشنویس مورد مذاکره قرار نگرفته است، دستور خلع سلاح را صادر نخواهد کرد. رئیس حزب دموکراتیک خلق تاکید کرده بود پکک در دوسال اخیر حتی یک گلوله هم به سوی نیروهای نظامی ترکیه شلیک نکرده و این حزب «عدالت و توسعه» است که به قولهای خود در قبال کردها عمل نمیکند. مذاکرات با اوجالان در اواخر سال ۲۰۱۲ آغاز شد تا به درگیریهایی که از سال ۱۹۸۴ بیش از ۴۰ هزار نفر قربانی داشته است، پایان دهد.
بیتردید پس از نشست اخیر معاون نخست وزیر و نمایندگان حزب دموکراتیک خلقها، روند حل مسئله کردی وارد مرحله جدیدی شده است. پیش بینی میشود در مراحل بعدی گروه ناظر تشکیل خواهد شد و شرایط زندان ایمرالی (محل زندانی بودن اوجالان) از سوی دولت بهبود خواهد یافت و اولین دیدار میان هیئت حزب دموکراتیک خلقها با نامبرده در مکان جدید انجام شود. همچنین قرار است اوجالان یک پیام تصویری برای قندیل ارسال کند. در این پیام تصویری که پیش از ۲۱ مارس انتشار خواهد یافت هواداران پکک و قندیل برای سیاستی دموکراتیک به خلع سلاح و برای حضور در مشارکت مبارزات سیاسی دعوت خواهند شد. طبق توافق بعمل آمده تا تاریخ ۱۵ آوریل شرایط لازم برای عقب نشینی پکک از ترکیه فراهم خواهد شد.
اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز در این باره معتقد است این یک فراخوانی است که از زمان آغاز روند صلح تاکنون با حسرت در انتظار آن بودیم. فراخوان اوجالان برای کنارگذاشتن سلاح توسط پکک برای ما بسیار حائز اهمیت است. ما مدتها بود که در انتظار آن بودیم. این فراخوان که در راستای روند صلح صورت گرفته است نتیجه پروژه برادری و برابری است. اما مهمتراز این فراخوان، اجرای آن است. مهم این است که این گروه تجزیهطلب تروریستی، در عمل سلاحها را بر زمین بگذارد. اگر فکر کنند منظور این است که نیروهای نظامی و امنیتی ما سلاح بر زمین بگذارند، این خیال خام است.
به اعتقاد داووداوغلو نخست وزیر «در ترکیه جدید در ۲۸ فوریه امید تازهای متولد شد. صدای اسلحهها خاموش خواهد شد و مسیر سیاست گشوده خواهد شد. فراخوان اوجالان برای کنار گذاشتن سلاح توسط اعضای پکک بسیار مهم است. با این فراخوان روند صلح دارای اصول مستحکمی گردید. در ترکیه خشونت و صدای اسلحهها خاموش خواهد شد. با روند صلح ترانههای ترکی سرخواهیم داد. روند صلح که در سال ۲۰۰۵ با سخنان رئیس جمهور ترکیه آغاز شد اکنون به نقطه جدیدی رسیده است. در ترکیه دیگر خشونت جایی نخواهد داشت و مسیر دموکراسی و سیاست هموار میشود. دیگر هیچ مادری درد کشته شدن فرزندش را نخواهد چشید و همگان ندای ترک هستیم را سر خواهیم داد. دیگر نه عجمها بر اعراب و نه اعراب بر عجمها دارای موقعیت ویژهای خواهند بود. با چنین درکی ترکیه جدید بسوی اهداف ۲۰۲۳ و ۲۰۷۱ پیش خواهد رفت. برای ملت ترک یک حکومت قدرتمند ایجاد کردیم و نام این حکومت، ترکیه جدید است.
وزیر نیروی ترکیه نیز روند حل مسئله کردی و دعوت به خلع سلاح شدن پکک برای عادی سازی ترکیه را بسیار پر اهمیت دانسته و اعتقاد دارد این روند برای کشور فرصتهای طلایی ایجاد خواهد کرد و ترکیه در مناطق نزدیکی کوه قندیل، به جستجوی نفت خواهد پرداخت. به اعتقاد وی جلوگیری استفاده قاچاق از برق گرفته تا استفاده از ذخایر نفت و گاز غنی منطقه شرق و جنوب شرقی، مزیتهای زیادی برای کشور خواهد داشت. ترکیه به منابع بیشتری دست پیدا خواهد کرد. در چارچوب قراردادهای منعقد شده با بغداد و شمال عراق مناطق نفتی در دامنههای کوه قندیل در نظر گرفته شده است.
پس از انتشار پیام اوجالان اتحادیه جوامع کرد نیز حمایت خود از مواضع اخیر اوجالان اعلام کرد. از دیدگاه این اتحادیه«دعوت اوجالان از پکک برای شرکت در کنفرانس خلع سلاح در بهار یک اقدام تاریخی است. زمان آن رسیده است که حزب عدالت و توسعه و حکومت ترکیه جدیت خود را نشان دهد. اولین اقدام حکومت ترکیه در این مسیر خارج کردن بسته جدید امنیتی از صحن علنی مجلس خواهد بود. اصرار برای تصویب بسته جدید امنیتی با روح روند مذکرات صلح هم خوانی ندارد. کنگره جوامع کرد به عنوان یکی از طرفهای روند مذاکرات تا کنون تمام وظایف خود را به صورت یک جانبه به انجام رسانده است. از این پس تمام اقدامات از جانب کوه قندیل به رفتار و اقدامات متقابل حزب عدالت و توسعه در چارچوب مرحله جدید روند مذاکرات بستگی خواهد داشت. این پیام بار دیگر جایگاه اوجالان در حل و فصل صلح آمیز و دموکراتیک مسئله کردهای ترکیه را به نمایش گذاشته و تلاش آنها برای رسیدن به یک صلح پایدار را نشان داد. چنانچه حکومت ترکیه مسئولیت خود را در روند مذاکرات به انجام برساند ما نیز به مسئولیت خود عمل خواهیم کرد».
به گفته «صلاح الدین دمیرتاش» رهبر حزب صلح و دموکراسی در کنگره این حزب:«تشکیل کنگره پکک و اتخاذ تصمیم ترک سلاح در این کنگره منجر به خشنودی ما خواهد شد. این امر منجر به تقویت سیاست دموکراتیک خواهد شد. بی شک ما نیز از این تصمیم حمایت خواهیم کرد. در این مرحله دولت باید گامهای اساسی در راستای پایههای دموکراسی بردارد و پکک و اوجالان نیز باید خود را برای کنار گذاشتن سلاح آماده نمایند. صلح در ترکیه از حزب عدالت و توسعه و دموکراتیک خلقها به مراتب ارزشمندتر و مهمتر است».
معاون رئیس حزب جمهوری خلق ترکیه نیز با ارزیابی فراخوان اوجالان ضمن اشاره به انجام مذاکرات روند راه حل در پشت درهای بسته، اعلام داشت«مجلس و افکار عمومی از محتوای مذاکرات روند راه حل اطلاع ندارند. مخاطبین این روند اوجالان و اردوغان رئیس جمهور ترکیه میباشند. ما بعنوان حزب جمهوری خلق از ابتدا از دخالت مجلس و شرکت کلیه احزاب در روند راه حل حمایت کردیم. ولی مذاکرات مربوط به روند راه حل تا کنون پنهانی صورت گرفته است. طرفین به توافق رسیدند ولی ما از محتوای این توافق مطلع نیستیم. امیدواریم این توافق گام مهمی در راستای تأمین راه حل دائمی باشد. ما بعنوان حزب جمهوری خلق ترک سلاح از سوی پکک را بسیار مهم تلقی میکنیم». در این میان «دولت باغچه لی» رهبر حزب حرکت ملی ضمن انتقاد از فراخوانی اوجالان مدعی شد:«این سند خیانتهای پکک است. روند صلح، کشور را به سمت تجزیه پیش برده است. فراخوانی اوجالان نشان میدهد حزب عدالت و توسعه، دموکراتیک خلقها و پکک برای تجزیه ترکیه در چارچوب روند صلح اتحاد ایجاد کردهاند. وی از اعضای حزب خود خواست تا در خصوص توطئهها برای درگیری میان ترکها و کردها هوشیار باشند و جنبه بی طرفی را رعایت کنند.
مصطفی کاراسو، از اعضای شورای رهبری پکک اعلام داشته است اکنون در خصوص حل مسئله کردی بحثهایی صورت میگیرد. حتی از سوی حزب عدالت و توسعه اعلام میشود که پکک دست از مبارزات مسلحانه بر خواهد داشت. در چنین وضعیتی آیا از شما سئوال نخواهند شد که اگر واقعا شما در این مسیر صادق هستید پس چرا اجازه دیدار اوجالان با پکک را نمیدهید؟ مگر شما ادعا نمیکنید که میان اوجالان و پکک اختلاف وجود دارد پس در این وضعیت زمینه دیدار اوجالان با پکک را فراهم کنید. یکی از نکات مهم در این زمینه آینده پنج تا شش هزار نفر نیروی نظامی این گروه است. اکثریت این نیروها در کوهستانهای اقلیم کردستان عراق ساکن شدهاند و وضعیت بازگشت آنها نامشخص است. به گفته وی «تمام دلایلی که باعث شده ما سلاح به دست گرفته و به کوه بیاییم، به قوت خود باقی است. دولت حزب «عدالت و توسعه» صرفا به دنبال تعلل و وقتکشی است».
در حالی که گروهی اعتقاد دارند دولت ترکیه در خصوص مطالباتی همچون به رسمیت شناختن کردها در قانوناساسی و اعطای حق خودگردانی منطقهای و ارتقای سطح اختیارات نهادهای محلی هیچ وعدهای به پکک نداده است در مقابل، گروه دیگری اعتقاد دارند پکک الزاما و بهطور کامل از نظرات اوجالان تبعیت و اطاعت نمیکند. آنها در گذشته دستور ضرورت عقبنشینی و خروج همه نیروهای شاخه نظامی پکک که توسط اوجالان صادر شده بود، را اجرا نکردند. پکک در واکنش به درخواست اوجالان اعلام داشته است:«چنین اظهارات خیرخواهانهای شالوده و فرصتی مهم را برای دموکراتیزه کردن کشور و دولت و همچنین حل مساله کردها و مشکلات اولیه ترکیه ایجاد میکند. دولت (ترکیه) اکنون باید گامی اساسی و مستحکم برداشته و واکنش سیاسی مناسبی نشان دهد. استفاده از اعلامیه خیرخواهانه تاریخی رهبر ما به عنوان تبلیغات انتخاباتی نمونهای از یک بیعدالتی بزرگ و عدم مسئولیت پذیری خواهد بود
منبع: خبرآنلاین