ترکیه پس از گذشت چهار سال از بحران سوریه سرانجام به صورت مستقیم و رسمی بعضی مناطق این کشور و همچنین عراق را هدف قرار داد، هر چند مقامات ترکیه هدف حملات به سوریه را داعش اعلام کردند اما تحلیلگران این اقدام ترکیه را واکنشی به پیشروی اخیر کردها در شمال سوریه میدانند که به پایان صلح اردوغان با حزب کارگران کردستان و شروع فصل جدیدی از درگیری بین دو طرف منجر خواهد شد.
با پیشرویهای اخیر کردها در شمال سوریه پیش بینی میشد دولت ترکیه با استفاده از شرایط داخلی پس از انتخابات دست به ماجراجویی نظامی در خاک همسایگان خود بزند. جنگندههای ترکیه مواضع حزب کارگران کردستان (پکک) را اواخر شب جمعه در چندین نوبت در شمال عراق و کوهستانهای ترکیه بمباران کردند. بنا بر اعلام مسئولان پکک اهداف حملات ارتش ترکیه مناطق زاب متینان، کوهستانهای قندیل، منطقه خنیره و کوهستانهای «زاگرس» در مرز ترکیه و داخل خاک عراق بوده است. بختیار دوغان سخنگوی حزب کارگران کردستان به خبرگزاری فرانسه گفته است: «جنگندههای ترکیه جمعه شب ساعت ۱۱ به وقت محلی، بمباران مواضع ما در نزدیکی مرز را آغاز کردند و این حملات با آتش سنگین توپخانه زمینی همراه شد.» دفتر احمد داووداغلو نخست وزیر ترکیه روز شنبه با انتشار بیانیهای تأیید کرد که ارتش ترکیه مواضع پکک را هدف قرار داده است. داووداغلو همچنین شخصاً طی یک کنفرانس خبری گفت: «این عملیات موقتی نیست بلکه ادامه دارد و ارتش ترکیه باز هم این مواضع را هدف قرار خواهد داد. تا زمانی که امنیت ترکیه تهدید شود ما برای حفظ ثبات، این عملیاتها را ادامه خواهیم داد.» در پی اقدامات ۴۸ ساعت گذشته آنکارا علیه پکک و داعش، «احمد داوود اوغلو» نخستوزیر ترکیه در یک کنفرانس خبری حاضر شد. نخستوزیر ترکیه با اشاره به اینکه مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان را در جریان این حمله قرار داده اظهار داشت: بارزانی از اقدام ترکیه حمایت کرده است.
حملات جنگندههای ترکیه در حالی صورت میگیرد که دولت مرکزی این کشور از سال ۲۰۱۳ با پکک پیمان صلح امضا کرده است. در پی این حملات پکک به طور یکجانبه مذاکرات صلحی را که بیش از دو سال است با دولت آنکارا آغاز کرده، ملغی اعلام کرد و به این ترتیب آتشبس میان دو طرف به صورت رسمی پایان یافته محسوب میشود. با اعلام این خبر پکک در کوهستانهای قندیل عراق و در دیگر مناطق هممرز با ترکیه به حالت آماده باش درآمدهاند. زاگرس هیوا، سخنگوی گروه پکک در عراق گفته است حملات ارتش ترکیه به معنای پایان آتشبس میان طرفین است.
همزمان با هدف قرار دادن مواضع پکک، دولت ترکیه اعلام کرد مواضع داعش در شمال سوریه را بمباران کرده است. جنگندههای ارتش ترکیه بامداد جمعه اولین حملات خود را به مواضع داعش انجام دادند و این حملات توانسته تمامی نقاط تهدید در مرزهای ترکیه و سوریه را از بین ببرد. مولود چاوشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز گفته است پس از پاکسازی شمال سوریه از نیروهای داعش، این منطقه به منطقه امنی برای آوارگان سوریه تبدیل خواهد شد. ترکیه در حالی دست به اقدام نظامی علیه داعش در شمال سوریه زده که بنابر اسناد منتشر شده دولتمردان آنکارا نقش مهمی در قدرت گرفتن این گروه در شمال سوریه داشتهاند.
آنکارا همچنین مواضع خود درخصوص مشارکت در ائتلاف تحت رهبری امریکا علیه داعش را تغییر داده و ساعاتی پیش از حمله به مواضع این گروه در سوریه به امریکا اجازه داد از پایگاههای هوایی ترکیه برای مبارزه با داعش استفاده کند. احمد داووداوغلو، نخست وزیر ترکیه در این باره گفت: آنکارا با همکاری همپیمانانش از جمله امریکا اقدامات علیه داعش را گسترش خواهد داد. بعضی ناظران هدف حملات اخیر ترکیه را کردها اعلام کردهاند.
پیشروی و قدرتگیری یپگ در جوار مرزهای ترکیه که از نظر آنکارا شاخه سوری پکک محسوب میشود و ماهیت تروریستی دارد، یکی از خطرناکترین دستاوردهای سیاستهای اشتباه دولت رجب اردوغان در سوریه است، به همین دلیل در همان زمان مقامات ترک اعلام کردند در مقابل این تحولات واکنش نشان خواهند داد.
از سوی دیگر این اقدام دولت اردوغان در حالی صورت میگیرد که حزب وی در انتخابات پارلمانی اخیر نتوانست اکثریت آرا به دست بیاورد و مجبور است برای تشکیل دولت جدید با احزاب رقیب ائتلاف کند به همین دلیل بعضی تحلیلگران پیشبینی کرده بودند ممکن است آنکارا دست به ماجراجویی نظامی در کشورهای همسایه خود بزند. احمد کاظمی کارشناس مسائل ترکیه در اواسط تیرماه در گفتوگو با روزنامه «جوان» با اشاره به اینکه ترکیه بر اثر نتایج انتخابات پارلمانی وارد یک دوره «عدم قطعیت سیاسی» شده، اظهار داشت: «احتمال دارد حاکمیت ترکیه از این فرصت استفاده بکند و اقدامات رادیکالتری نسبت به گذشته در مورد سوریه اتخاذ کند، چراکه هم اکنون دولتی در ترکیه به صورت ثابت وجود ندارد، بنابراین هزینه این اقدامات متوجه دولت آتی نخواهد بود. این مسئله خیلی مهمی است و بعضی تحرکاتی که الان در ترکیه و در سوریه انجام میدهد نقطه عطف آن کمک نیروهای اطلاعاتی ترکیه به جبهه النصره برای تصرف ادلب بود.»
منبع: مشرق