بایدن طی سخنانی که در روز ٢٢ ژانویه در استانبول ایراد کرد، گفت: “اگر افراد قدرت اظهار عقاید خود را نداشته باشند، و یا از سیاست ها انتقاد کنند و یا بدون ترس از مجازات، افکار مخالف (حکومت) را به جامعه عرضه کنند، فرصت و امکانات از جامعه ربوده خواهد شد. وقتی آزادی دستیابی به اینترنت و شبکه های اجتماعی مانند یوتیوب و توئیتر محدود می شود و ١٠٠٠ تن دانشگاهی، صرفا به دلیل امضاء یک عرضحال متهم به خیانت می شوند، این الگوئی نیست که منطقه به آن نیاز داشته باشد.
کوردپاریز/ جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه را به “تغییر در رفتار” نسبت به منتقدین کارزار نظامی مخرب ترکیه بر علیه اعضای مسلح پ.ک.ک (حزب کارگران کردستان ترکیه) و شهرهای جنوب شرقی ترکیه فرا خواند.
چنگیز کندار می نویسد که برخورد حکومت ترکیه با دانشگاهیان و روشنفکرانی که در اعتراض به اقدامات نظامی ترکیه علیه شهرهای کرد نشین در جنوب شرقی ترکیه اقدام به امضاء یک طومار کردند به چیزی مانند “شکار ساحران” (در حکومت های قدیم) شباهت داشت. اردوغان از امضاء کنندگان طومار به عنوان “به اصطلاح روشنفکرانی” یاد کرد که مرتکب “خیانت” به کشور شده و وسیله تبلیغ برای حزب کارگران کردستان، پ ک ک شده اند، حزبی که ترکیه آن را یک سازمان تروریستی می داند.
بایدن به قانونگذاران ترک گفت که آمریکا از کارزار علیه پ ک ک حمایت می کند اما استفاده مفرط از زور را در شهرهای کوردنشین جنوب شرقی ترکیه قابل دوام نمی داند.
محمود بوزارسلان این هفته از تبعات عملیات نظامی ترکیه در سلوپی، شهر کرد نشین ترکیه با جمعیت ١٢١ هزار نفر که در مرز عراق واقع است گزارش داده است. سلوپی صحنه یکی از شدیدترین درگیری ها بین ارتش ترکیه و “جنبش جوانان انقلابی وطنپرست”، شاخه نظامی جوانان رادیکال پ ک ک بوده است. بسیاری از ساکنین این جنبش را مسئول کشت و کشتار می دانند.
بوزارسلان می نویسد: “اولین چیزی که در شهر به چشم می خورد طوفانی از عملیات نظامی است و دهها زرهپوش که در خیابان های شهر می غرند. خیابان هبور که خیابانی سراسری است به جبهه جنگ تبدیل شده است. نواحی سمت راست این خیابان، مرکز درگیری ها است. در این منطقه امکان عبور پیاده هم نیست چه رسد با اتومبیل. گودال های ناشی از انفجار که توسط دو طرف ایجاد شده همه جا به چشم می خورد. نیروهای امنیتی سنگرهای اعضای مسلح پ.ک. را برای باز کردن راه پیشروی خود منفجر می کردند و شبه نظامیان هم کانال های پر شده از مواد انفجاری را در جلوی آنان منفجر می کردند. بر روی ساختمان های این محله پر است از جای گلوله.”
بایدن روز ٢٣ ژانویه با اردوغان و نخست وزیر ترکیه، احمد دعوت اوغلو ملاقات کرد. یکی از موضوعات مورد گفتگو این بود که ترکیه در خصوص جنگ علیه داعش چه می تواند بکند. بایدن قبلا، روز ٣ اکتبر سال ٢٠١۴ زبان گشود و گفت که در خصوص سرکوب ستیزه جویان خارجی در سوریه “بزرگترین مشکل متحدین ما هستند“. او هم چنین افزود که ترکیه، عربستان سعودی، و امارات متحده عربی “آن چنان برای به زیر کشیدن بشار اسد از قدرت، مصمم بودند که دست به یک جنگ نیابتی زدند. … آنها صد ها میلیون دلار و هزاران تن اسلحه در اختیار هر کسی گذاشتند که حاضر بود علیه اسد بجنگد؛ با توجه به اینکه آن ها که از این کمک ها بهره مند شدند کسانی جز (جبهه) نصرت و القاعده و دیگر عناصر افراطی جهادی که از نقاط مختلف دنیا آمده بودند نبودند.”
فهیم تاشتکین دلیل بسیاری از سئوالات را در ارتباط با تعهد ترکیه به جنگ علیه داعش که در ذهن بسیاری در ترکیه و کشور های دیگر وجود دارد توضیح می دهد. در حالی که آنکارا بطور قطع از قربانیان حملات تروریستی داعش بوده است به سختی می توان گفت که ترکیه رهبری مبارزه با داعش را در دست دارد. هر اقدامی که ترکیه در زمینه مبارزه با داعش انجام داده یا در پی ماه ها و گاه سال ها فشار آمریکا بوده و یا در پی یک حمله تروریستی توسط گروه مزبور، مانند خودکشی انتحاری روز ١٢ ژانویه در استانبول.
تاشتکین می نویسد: “سالهاست که ترکیه در مورد مرزهای بی در و پیکر خود که بدون مانع اجازه عبور ستیزه جویان و ارسال سلاح به داخل سوریه را می دهد مورد انتقاد بوده است. وقتی گفته می شود که عملا مرزهای ترکیه را نیروهای جهادی کنترل می کنند، و ترکیه دارد مثل پاکستان می شود، مقامات ترک می گویند اینها اتهاماتی مبالغه آمیز است. وقتی جبهه نصرت و داعش کاملا جا افتادند استدلال ترکیه این بود که “اسد از این سازمان ها حمایت کرده است. منبع (کمک های آنان) رژیم (سوریه) است. اگر این رژیم برود این مسئله نیز حل می شود. اما زمانی که ایالات متحده در سال ٢٠١٢ جبهه نصرت را به فهرست سازمان های تروریستی اضافه کرد ترکیه در خفا هم چنان به حمایت از این گروه ادامه داد.
تاشتکین می افزاید: علیرغم اخطار های دائمی آمریکا، ترکیه تا مارس ٢٠١۴ حاضر نشد که جلوی انتقال نفت داعش را از مرز های خود بگیرد. هر چند که اقداماتی برای قطع خط لوله ای که از رودخانه عاصی واقع در شهر مرزی هاتای می گذشت به عمل آمد اما تجارت قاچاق نفت از مسیر های زمینی ادامه یافت. چگونه است که نیروهای امنیتی ترکیه بعد از انفجار ١٢ ژانویه به سرعت توانستند هسته های داعش را دستگیر کنند؟ اگر ترکیه آنقدر اطلاعات امنیتی از این هسته ها در اختیار داشت که توانست در یک شب همه آنها را دستگیر کند چرا پیش از بمبگذاری انتحاری دست به این اقدام نزد؟ بعد از واقعه مزبور گزارش ها حاکی از آن بود که سرویس اطلاعاتی ترکیه، “میت”، به آژانس های امنیتی کشور در روز های ١٧ دسامبر و ۴ ژانویه گفته بود که اماکن توریستی در خطر حمله تروریستی هستند. تنها اقدامی که از طریق قوه قضائیه صورت گرفت در پی شکایت خانواده هائی بود که فرزندانشان به داعش پیوسته بودند. از ۶٧ مظنونی که دستگیر شدند نام ٢٣ نفر از آنان از طریق خانواده هایشان در اختیار مقامات قرار گرفته بود و ٢٩ نفر هم آزاد شدند. این جریان و اتفاقات مشابه نشان می دهد که اساسا موضوع مبارزه با داعش جدی گرفته نمی شود. مقامات می گویند که این اتهامات بی پایه است. بنا به گفته آنان، در یازده ماه نخست سال ٢٠١۵، ١٢٠٠ نفر مظنون به ارتباط با داعش مورد بازجوئی قرار گرفتند و حداقل ٣۵٠ نفر بازداشت شدند.
م: المانیتور
