یک کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به وجود اقلیت کرد در ایران، عراق، سوریه و ترکیه گفت: «علت اینکه اقلیم کردستان عراق بدون هماهنگی با این چهار کشور نمی تواند اعلام استقلال کند این است که اعلام استقلال، وحدت ملی و سرزمینی این چهار کشور را دچار مشکل خواهد کرد و به همین دلیل این کشورها راضی به این کار نیستند.»
کوردپاریز/ مسعود بارزانی، رئیس دولت اقلیم کردستان عراق، خواهان برگزاری یک همه‌پرسی غیر الزام‌آور برای استقلال از عراق شده است. بارزانی گفته است: “شرایط مهیا است و زمان آن فرا رسیده که مردم کردستان از طریق همه‌پرسی درباره آینده خود تصمیم بگیرند.” وی افزوده: “همه‌پرسی به اعلام فوری استقلال منجر نخواهد شد، اما برای این است که از اراده مردم مطلع شویم و رهبران آن را وقتی زمان مناسب باشد عملی کنند.”
حسین رویوران کارشناس مسائل خاورمیانه در این باره گفت: «اکنون میان دو حزب اصلی در کردستان عراق نوعی تقابل وجود دارد و اتحادیه میهنی کردستان و حزب کردستان با هم کاملا اختلاف دارند و نهادهای ذیل این دو حزب نیز به دلیل این اختلاف نظر دچار دوگانگی شده اند.»
وی ادامه داد: «کردستان عراق از لحاظ قانون اساسی اقلیم محسوب شده و دارای نوعی خودمختاری است ولی مسعود بارزانی اکنون رئیس آن نیست چون دو دوره آن تمام شده اما با زور باقی مانده و اتحادیه میهنی به این موضوع اعتراض دارد و حتی نیروهای پیشمرگه تابعی از این دوگانگی شده است.»
رویوران درباره علت اعلام همه پرسی استقلال کردستان از سوی بارزانی گفت: «این اقدام یک ترفند سیاسی از طرف حزب دموکرات است که رئیس آن بارزانی است و با این کار قصد دارند شرایط دوگانگی را به نفع خود تغییر دهند.»
وی با بیان اینکه این اقدام در واقع نوعی بازی با احساسات مردم است گفت: «بارزانی قصد دارد با اینکار اینطور وانمود کند که وی دنبال استقلال کردستان است و بقیه نیستند.»
رویوران در پاسخ به این سوال که آیا امکان استقلال کردستان عراق در شرایط فعلی وجود دارد؟، گفت: «استقلال کردستان یک مسئله صرف کُردی نیست و این اقدام بدون هماهنگی با محیط جغرافیایی منطقه ای و بین‌المللی امکان پذیر نیست؛ چراکه کردستان عراق میان چهار کشور ایران، ترکیه، سوریه و عراق محصور است و بدون هماهنگی با این چهار کشور و امریکا امکان استقلال کردستان وجود ندارد.»
وی ادامه داد: «لذا اگرچه کردها در عراق بیشترین میزان استقلال را دارند و حکومت در این کشور فدرال است اما در هر چهار کشور مذکور اقلیت کردی وجود دارد و هیچکدام از این کشورها به جدایی و استقلال کردستان راضی نیستند.»
وی افزود: «علت اینکه اقلیم کردستان عراق بدون هماهنگی با این چهار کشور نمی تواند اعلام استقلال کند این است که اعلام استقلال، وحدت ملی و سرزمینی این چهار کشور را دچار مشکل خواهد کرد و به همین دلیل این کشورها راضی به این کار نیستند.»
رویوران در پاسخ به این سوال که ترکیه که روابط خوبی با اقلیم کردستان دارد چه واکنشی به این موضوع خواهد داشت؟، گفت: «ترکیه رابطه نسبتا خوبی با اقلیم و شخص بارزانی دارد؛ اما در واقع از آنها به عنوان ابزار استفاده می کند و قطعا ترکیه نیز ضد استقلال اقلیم کردستان است؛ چراکه این اتفاق وضعیت کردها در ترکیه را تحریک خواهد کرد.»
وی ادامه داد: «ترکیه بعد از آنکه موفق نشد عضوی از اروپا شود رویکرد خود را از غرب به شرق تغییر داده و دخالت در کشورهای منطقه همچون سوریه و عراق را دنبال می کند که هدف آن از این اقدامات ایجاد منطقه نفوذ در سطح منطقه است.»
وی افزود: «لذا ترکیه در این چارچوب و برای کسب نفوذ در منطقه از حزب دموکرات کردستان و بارزانی به عنوان یک ابزار استفاده می کند؛ اگرچه گاهی این رابطه دوطرفه بوده و ترکیه با خرید نفت به استقلال مالی اقلیم کردستان کمک کرده است.»
رویوران درباره منشاء اختلاف دو حزب اصلی کردستان عراق اظهار کرد: «منشاء این اختلاف مربوط به همین بحث استقلال اقلیم است که درباره استقلال کردستان دو نگاه وجود دارد: یکی نگاه بارزانی است که معتقد است استقلال باید به صورت سریع اتفاق بیافتد و دیگری نگاه طسف جلال طالبانی و حزب اتحادیه میهنی است که معتقدند استقلال یک هدف غایی نیست و کردها می توانند در چارچوب عراق و حفظ سیستم فدرال ادامه زندگی داشته باشند و شرایط کنونی برای اعلام استقلال مناسب نیست.»
وی افزود: «اخیرا شبکه المیادین با فواد معصوم که از اتحادیه میهنی کردستان است مصاحبه کرده که عنوان کرده موضوع استقلال یک موضوع اجماع شده در کردستان نیست و اتحادیه میهنی کردستان شرایط فعلی را برای استقلال مناسب نمی بیند. لذا حجم اختلاف میان دو حزب اقلیم کردستان بسیار است.»
