نگاهی به زندگی صلاح الدین دمیرتاش نشان می دهد که وی ابتدا به فعالیت های مدنی و سیاسی مشغول بوده اما در میانه ی راه از رویکردهای مدنی و سیاسی فاصله گرفته و به سیاست های پ.ک.ک که عموماً مبتنی بر خشونت و نزاع مسلحانه می باشد، روی آورده است.
دمیرتاش که اصالتاً کُرد زازاکی است در آوریل سال ۱۹۷۳ در شهرک پالو در استان آلازیغ ترکیه به دنیا آمد. دستگیری یکی از برادرانش به اتهام عضویت در شاخه جوانان گروه پ.ک.ک و محکومیت وی به ۲۴ سال زندان به دلیل نداشتن وکیل بر شخصیت صلاح الدین دمیرتاش تاثیر گذاشت و او تحصیل در رشته مدیریت دریانوردی در دانشگاه ازمیر را رها کرد و در سال ۱۹۹۳ در دانشگاه آنکارا تحصیل خود را در رشته ی حقوق آغاز کرد. دمیرتاش در سال ۱۹۹۵ تلاش کرد تا به پ.ک.ک بپیوندد اما با دستگیری رابط تشکیلاتی وی، نقشه اش لو رفت و به همین دلیل ۱۵ روز در بازداشت بود.
پس از این دوره بود که صلاح الدین دمیرتاش به فعالیت های بشردوستانه و مدنی روی آورد. دمیرتاش از سال ۲۰۰۰ میلادی به بعد در زمینه حقوق بشر فعالیت کرد و به همراه چندین حقوقدان و فعال حقوق بشر در انجمن حقوق بشر ترکیه کار کرد و پیگیری صدها پرونده حقوق بشری را در مناطق کردنشین ترکیه به عهده گرفت.
صلاح الدین دمیرتاش که می توانست فعالیت سیاسی و مدنی خود را در زمینه حقوق بشر ادامه دهد از سال ۲۰۰۶ میلادی رفتار سیاسی خود را تغییر داد و بطور تدریجی به همسویی با گروه پ.ک.ک و اقدامات خشونت طلبانه ی این گروه تمایل پیدا کرد. وی در سال ۲۰۰۶ میلادی در یک برنامه که در یکی از شبکه های تلویزیونی پ.ک.ک در آن زمان پخش گردید شرکت کرد و به طرفداری از پ.ک.ک پرداخت. وی به همین دلیل و به اتهام تبلیغ برای تروریسم ابتدا به یکسال زندان محکوم شد، اما دادگاه تجدیدنظر حکم وی را به ۵ سال زندان تعلیقی تغییر داد.
دمیرتاش در سال ۲۰۰۷ میلادی به عنوان نامزد مستقل و مورد حمایت حزب جامعه دمکراتیک DTP به عنوان نماینده شهر دیاربکر وارد پارلمان ترکیه شد. فعالیت های وی و همکارانش از حزب جامعه دمکراتیک در همسویی با اقدامات تروریستی پ.ک.ک باعث شد ، دادگاه قانون اساسی ترکیه در دسامبر ۲۰۰۹ حزب جامعه دمکراتیک DTP را منحل کند. پس از انحلال DTP دمیرتاش به عضویت حزب صلح و دمکراسی BDP درآمد و در فوریه سال ۲۰۱۰ به عنوان رئیس این حزب انتخاب شد. در سال ۲۰۱۲ دمیرتاش و هم حزبی هایش با هدف تشکیل یک جبهه فراگیر حزبی حزب دمکراتیک خلق ها موسوم به HDP را تأسیس کردند. صلاح الدین دمیرتاش و فیگن یوکسک داغ به عنوان رئیسان مشترک HDP انتخاب شدند.
در پی انتخابات هفتم ژوئن ۲۰۱۵ ، حزب دمکراتیک خلق ها (HDP) با کسب ۸۰ کُرسی به یک پیروزی خوب دست یافت. حمایت اکثریت کُردهای ترکیه از HDP در انتخابات هفتم ژوئن نشان می دهد که کُردهای ترکیه خواستار احقاق حقوق خود از طریق مبارزه پارلمانی و فعالیت سیاسی هستند. اما تحولات روزها و هفته های پس از انتخابات و بویژه خشونت و درگیری هایی که پ.ک.ک در مناطق کردنشین ترکیه ایجاد کرد و حمایت سران HDP از این خشونت ها سرنوشت دیگری را برای کُردهای ترکیه رقم زد.
پس از انتخابات هفتم ژوئن کُردهای ترکیه هر روز شاهد درگیری، ناآرامی، بحران و آشوب بودند. در روز ۱۰ اکتبر بر اثر دو انفجار مهیب در تجمع هواداران HDP در ایستگاه مرکزی شهر آنکارا دهها نفر کشته و زخمی شدند. اما تنش و بحران به حدی بود که در فاصله ی ۱۲۵ روزه بین برگزاری انتخابات ۷ ژوئن تا روز انفجارهای آنکارا (۱۰ اکتبر) یکی از خونین ترین و بحرانی ترین دوران در تاریخ معاصر ترکیه بود. بر اساس آمار اعلام شده در رسانه های ترکیه در فاصله بین انتخابات ۷ ژوئن تا انفجارهای آنکارا ۳۷۹ نفر در ترکیه کشته شده اند. در ذیل به مهمترین حوادث طی ۱۲۵ روز فوق الذکر، اشاره شده است:
۱ – انفجار در شهر سوروچ در ترکیه و کشته شدن دهها فعال چپگرای کُرد
۲ – نقض آتش بس از سوی پ.ک.ک
۳ – گسترش درگیری بین پ.ک.ک و نیروز زمینی ارتش ترکیه و کشیده شدن جنگ و درگیری به داخل برخی شهرهای ترکیه
۴ – حملات مکرر جنگنده های ارتش ترکیه به مواضع پ.ک.ک در شرق و جنوب شرق ترکیه و نیز حمله ی هوایی به مواضع این گروه در کوهستان قندیل
۵ – وضع مقررات منع رفت و آمد در چند شهر جنوب شرق ترکیه
۶ – انتشار ویدئوی کشیده شدن جسد یک عضو پ.ک.ک در خیابان توسط پلیس ترکیه و اعتراضات و ناآرامی های گسترده نسبت به آن
۷ – اعلامِ حدود ۱۰۰ منطقه نظامی موقت در شرق و جنوب شرق ترکیه
۸ – حمله ی ملی گرایان ترک به دفاتر حزب دمکراتیک خلق ها و به آتش کشیدن این دفاتر در شهرهای مختلف ترکیه
۸ – تشدید بحران اقتصادی در ترکیه و کاهش چشمگیر ارزش لیر ترکیه در مقابل دلار
۹ – دستگیری ۱۳۰۰ عضو و طرفدار پ.ک.ک
۱۰ – اقدامات مسلحانه پ.ک.ک همچون: ربودنِ مسئولان محلی، مسدود کردنِ جاده ها
و متوقف کردن خودروها و حمله به چندین پاسگاه ژاندارمری، منفجر کردنِ چندین بمب کنار جاده ای در مسیر نیروهای امنیتی و نظامیان ارتش ترکیه، آتش زدنِ دهها کامیون و خودرو در شهرهای مختلفِ شرق و جنوب شرق ترکیه
صلاح الدین دمیرتاش به عنوان رئیس حزب دمکراتیک خلق ها بجای آنکه اوضاع آرام کند، بنزین بر آتش می ریخت و به تحریک مردم می پرداخت. حمایت وی از طرح مبهم و ناکارمد خودگردانی دمکراتیک، نتایج ناخوشایندی همچون: حمله ی ارتش به شهرها و مناطق کُردنشین، آواره شدن دهها هزار نفر از مردم، تخریب بیمارستان ها، مدارس و اماکن عمومی، تخزیب صدها خانه مسکونی و مسدود شدن بسیاری از راه های مواصلاتی در مناطق کردنشین ترکیه را به دنبال داشت.
صلاح الدین دمیر تاش در روز ۲۳ آگوست ۲۰۱۵ در گفتگو با پایگاه خبری وابسته به پ.ک.ک گفت: از خودگردانی دمکراتیک مشروع تر چیزی وجود ندارد و خودگردانی از برنامه های حزب ما محسوب می شود. اگر ما به قدرت برسیم و یا با حاکمیت مذاکره کنیم ما برای مدل اداره سیاسی ترکیه، مدل خودگردانی را پیشنهاد می کنیم.
در روز ۱۱ نوامبر ۲۰۱۵ در حالیکه پ.ک.ک در فارقین اعلام خودگردانی دمکراتیک کرده بود، صلاح الدین دمیر تاش در گفتگو با شبکه تلویزیونی گروه پ.ک.ک گفت: ضروریست تا هر کس از مقاومت فارقین حمایت کند ما آماده ایم تا پایان راه در کنار خلقمان مقاومت کنیم.
در روز ۹ سپتامبر ۲۰۱۵ صلاح الدین دمیر تاش از مردم خواست تا برای اعلام حمایت از مردم شهر جیزره و شکستن محاصره این شهر بسوی این شهر حرکت کنند. وی خودش پیشاپیش جمعیت در حال حرکت بود.
پس از آنکه پ.ک.ک در منطقه سور از توابع دیاربکر خودگردانی دمکراتیک اعلام کرد ، روز ۲۹ فوریه ۲۰۱۶ صلاح الدین دمیر تاش خطاب به کردهای ترکیه گفت: باید همه بسوی منطقه ی “سور” حرکت کنیم.
در سوی دیگر میدان رایزنی های حزب عدالت و توسعه (آکپارتی) برای تشکیل دولت ائتلافی به بن بست رسید و انتخابات زود هنگام پارلمانی در ترکیه که بیست و ششمین دوره ی انتخابات پارلمانی در این کشور محسوب می شد روز یکشنبه ۱۱ آبان (یکم نوامبر) برگزار شد.
بر اساس نتایج اعلام شده حزب عدالت و توسعه آکپارتی ۴۹ درصد ( ۳۱۶ کُرسی)، حزب جمهوریخواه خلق ۲۵ درصد (۱۳۴ کُرسی) ، حزب دمکراتیک خلق ها HDP (59 کُرسی) و حزب حرکت ملی (۴۱ کُرسی) کسب کرده اند.
با نتایج بالا حزب دمکراتیک خلق ها HDP که شاخه ی سیاسی پ.ک.ک محسوب می شد شکست بزرگی را متحمل شد وی یکی از دلایل اصلی آن حمایت صلاح الدین دمیرتاش از خشونت طلبی پ.ک.ک بود. حزب دمکراتیک خلق ها در انتخابات قبلی (۷ ژوئن) با کسب بیش از ۱۳ درصدِ آراء ۸۰ کُرسی پارلمانی را کسب کرده بود با از دست دادن ۲۱ کُرسی تعداد کُرسی هایش به عدد ۵۹ کاهش یافت .
کاهش یک میلیونی آراء حزب دمکراتیک خلق ها HDP باعث شد تا بلافاصله شبکه های تلویزیونی، رادیوها و پایگاه های اینترنتیِ وابسته به پ.ک.ک ادعای تقلب در انتخابات را مطرح کنند که همین موضوع باعث بروز درگیری و نا آرامی در چند شهر ترکیه شد.
در اواخر اردیبهشت ۱۳۹۵ پارلمان ترکیه متمم موقت قانون اساسی را از تصویب گذراند و بر اساس آن به لغو مصونیت پارلمانی ۱۳۸ نماینده رای داد و با این رای، زمینه برای پیگرد قضایی این نمایندگان که بخش عمده آنان عضو حزب دمکراتیک خلق ها HDP هستند فراهم شد.
یکی از چهره هایی که مصونیت پارلمانی وی لغو شد صلاح الدین دمیرتاش رئیس مشترک حزب دمکراتیک خلق ها است. HDP بازوی سیاسی گروه پ.ک.ک محسوب می شود و از سیاست های جنگ طلبانه ی گروه پ.ک.ک حمایت می کند.
بعد از تشکیل پرونده برای صلاح الدین دمیرتاش، رهبر حزب دموکراتیک خلق ها درخواست شده که او به «دو بار حبس ابد» و « ۴۸۶ سال زندان» محکوم شود. صلاح الدین دمیرتاش در واکنش به این خبر گفته است: «من ۹۳ اتهام دارم. اگر برای هر اتهام بخواهم یک روز به دادگاه بروم ۹۳ روز طول می کشد.
براستی اگر صلاح الدین دمیر تاش از خشونت و اقدامات خشونت آمیز گروه پ.ک.ک فاصله می گرفت و در دام نزاع مسلحانه پ.ک.ک و دولت جنگ طلب آکپارتی نمی افتاد و فعالیت سیاسی و مدنی را ادامه می داد، آیا باز هم برای وی ۴۸۳ سال زندان درخواست می شد؟