«هادی محمدی» کارشناس راهبردی مسائل غرب آسیا، در خصوص نگرانی صالح مسلم، رئیس مشترک حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) از حضور کردها در عملیات رقه، با اشاره به دخالت ترکیه در شمال سوریه اظهار داشت: اقدامات ترکیه در دو ماه اخیر کارکردهای بسیار خوبی را در صحنه معادلات مبارزه با تروریسم بر جای گذاشته است.

وی با توجه به تلاش آنکارا برای تأثیرگذاری بر کردهای منطقه گفت: ترکیه تقریباً بیش از ۱۰ سال تلاش کرد که ظرفیتهای کردی همجوار در عراق و سوریه را در یک سیاست خارجی ویژه به نحوی تحت تأثیر سیاست‌های خود قرار دهد. سیاست‌های امنیتی برای سرکوب و سیاست‌های همکاری جویانه با بخشی از کردها در شمال عراق از جمله این سیاستها بود. همکاری‌های گسترده ترکیه با مسعود بارزانی موجب اعمال سیاستهای آنکارا در شمال عراق شد.

کارشناس راهبردی مسائل غرب آسیا با اشاره به اقدام اخیر

آنکارا در سوریهخاطرنشان کرد: ترکها در دو ماه اخیر مناطق شمال حلب و حاشیه مرز ترکیه با سوریه را مورد بمباران قرار داده‌اند تا برای گروه‌های وابسته به خود که عمدتاً ارتش آزاد هستند، مناطقی را دست‌وپا کنند و تدریجاً به مناطق کردی نیز حمله‌ور شوند؛ اما این رفتار آنکارا موجب شد که کردهای سوریه به این احساس برسند که رفتن به سمت بازی با بازیگران بزرگ‌تر به‌جز آسیب و زیان دستاوردی برای آنها در بردارد. همان‌طور که کردهای عراق نیز با یک تجربه تلخ همکاری کور با غربی‌ها و ترک‌ها قربانی سیاست‌های آنها شده‌اند.

وی با وابسته خواندن کردهای سوری به دمشق بیان داشت: کردهایی که امروز در محله شیخ مقصود شهر حلب یا در منطقه عفرین به سر می‌برند، به‌خوبی درک می‌کنند که حیات آنها در گرو حمایت دولت مرکزی سوریه است. وزارت دفاع دولت سوریه نیز در بیانیه رسمی خود حمایت از کردها را به‌ خوبی و قدرتمندانه به نمایش گذاشت. ارتش سوریه با بمباران مناطقی که ارتش آزاد به سمت کردها حرکت می‌کرد، این موضوع را به اثبات رساند.

این کارشناس مسائل غرب آسیا کردهای مناطق شرق فرات را در فریب سیاستهای آمریکایی گرفتار دانست و اشاره داشت: کردها احساس می‌کردند که از طریق همکاری با آمریکایی‌ها می‌توانند به مناطقی دست یابند؛ اما آنها عملاً مشاهده کرده‌اند که پیاده‌نظام سیاستهای آمریکایی هستند.

وی حرکت کردها به سمت رقه و بعضی از مناطق مثل منبج در غرب فرات را که هیچ‌گونه شهروند کردی در برندارد، صرفاً هزینه کردن و از دست دادن بنیه نیروی انسانی کردها توصیف کرد و تأکید داشت: این امر در شرایط فعلی موقعیت بسیار پیچیده‌ای را برای آمریکایی‌ها به وجود می‌آورد. واشنگتن احساس می‌کند که مثلث ایران، روسیه و سوریه برای پاک‌سازی مناطق شرق حلب کاملاً مصمم است؛ لذا آمریکا باید یک موازنه قدرت را در شمال سوریه به اجرا گذارد که آنها تلاش کرده‌اند از آن به‌ عنوان حمله به رقه نام ببرند.

محمدی حمله به رقه را نیازمند نیروی زمینی قابل‌توجه خواند و افزود: نیروهای زیادی از داعش در مناطق پیرامونی رقه چون شهر «طبقه» و امتداد آن به سمت استان دیرالزور حضور دارند. نیروهای آمریکایی در این منطقه صرفاً با بمباران هوایی نمی‌توانند دستاوردی را برای خود ثبت کنند؛ لذا آنها نیازمند نیروی زمینی قابل‌اعتماد برای خود هستند.

وی کردها را یکی از گزینه‌های پیاده‌ نظام واشنگتن به شمار آورد و خاطرنشان کرد: یکی از مقامات آمریکایی روزهای گذشته به همین مسئله تأکید کرد که آمریکایی‌ها باید بین کردها و ترک‌ها یکی را انتخاب کنند؛ وگرنه حرکت به سمت رقه غیرممکن است. با این‌ حال کردها انگیزه‌ای برای مناطق غیر کردی ندارند و فقط در شرایط مزدوری و پیاده‌نظام قرار خواهند گرفت.

کارشناس راهبردی مسائل غرب آسیا نیروهای پیاده‌ نظام ترک یا ارتش آزاد را نیز از گزینه‌های دیگر آمریکا برای حضور در این مناطق دانست و یادآور شد: نیروهای ارتش آزاد در مناطق شمال حلب در مقابل کردها قرار دارند؛ لذا آنها نمی‌توانند به‌ عنوان پیاده‌ نظام آمریکایی در این مناطق ورود پیدا کنند. بر این اساس نیروهای آمریکایی بدون استفاده از نیروهای ترک، ارتش آزاد یا کردها در یک بن‌بست و پارادوکس قرار گرفته‌اند. واشنگتن در صورت انتخاب هر یک از این‌ طرف‌ها، از ظرفیت‌های دیگران محروم خواهد شد.

وی با بعید توصیف کردن حضور آنکارا در عملیات رقه گفت: پیاده‌ نظام ارتش ترکیه به‌ عنوان یک نیروی متجاوز شمرده خواهد شد و نیروهای ترکیه در یک جنگ رسمی با سوریه و همپیمانان آن قرار خواهند گرفت؛ لذا ترک‌ها به‌ شدت از این مسئله پرهیز خواهند کرد که نیروی زمینی خود را مستقیماً به چنین جنگی در رقه وارد کنند.

محمدی مشارکت ارتش آزاد سوریه و کردها را نیز در عملیات رقه ناممکن ارزیابی کرد و افزود: نیروهای ارتش آزاد که در شمال حلب دقیقاً در مقابل کردها هستند، به‌ هیچ‌ عنوان امکان ورود به این منطقه را ندارند. کردها نیز انگیزه‌ای برای عملیات در مناطق عرب نشین استان‌های سوریه ندارند؛ لذا اگر آنها در عملیات رقه شرکت کنند، خود را هزینه اهداف صرفاً آمریکایی می‌کنند. علاوه بر این، آنها در مناطق دیگر با واکنش بازیگرانی چون ترکیه، قطر و ارتش آزاد روبه‌رو می‌شوند که رفتار انتقامی آنها شدت خواهد گرفت.

وی با اشاره به نگرانی PYD اظهار داشت: اظهارات صالح مسلم از یک‌ طرف نشان‌دهنده سرگردانی کردهای شمال سوریه است که با فریب‌کاری آمریکایی‌ها و فشار ترک‌ها روبه‌رو هستند و از طرف دیگر بیانگر ناچاری آنها برای پرداخت هزینه‌های پذیرش قمار در شمال استان‌های رقه، دیرالزور و حسکه است. صالح مسلم باید نگران باشد؛ چراکه نیروهای کرد برای حرکت به سمت رقه باید از تل ابیض و کوبانی خارج شوند. در نتیجه این مناطق ممکن است که در ظرف چند ساعت به اشغال نیروهای طرفدار ترکیه، ارتش آزاد در آید. امید می‌رود که سرگردانی کردها باعث حرکت آنها به سمت دمشق به‌ عنوان تنها گزینه نجات‌بخش شود.