نبرد با داعش، آزمون سیاسی مهم دولت ترکیه

بایرام اوغلو در مقاله ای در پایگاه اطلاع رسانی آمریکایی المانیتور، با اشاره به حملات تروریستی گسترده حزب کارگران کردستان ترکیه(پ ک ک) و داعش در سال گذشته میلادی در ترکیه و کشته شدن ۲۲۵ نفر در این کشور، نوشت، در حالی که داعش فعالیت خود را در سراسر ترکیه تشدید کرده است، اکنون، سوالاتی مبنی بر اینکه آیا جنگ های خاورمیانه در حال بلعیدن ترکیه است، مطرح می شود.
نویسنده با استناد به حمله داعش به باشگاهی شبانه در استانبول همزمان با شروع سال جدید و کشته شدن ۳۹ نفر، شروع سال جدید را برای این کشور توام با کابوس خواند و افزود، با این حادثه، امیدها و آرزوها برای بهتر شدن شرایط سال جدید رنگ باخت و سوالاتی جدید درباره آینده این کشور مطرح شد.
به نوشته بایرام اوغلو، ‘پ ک ک’ که اقداماتش به طور گسترده به اقدامات ترکیه در سوریه پیوند خورده و داعش که حملاتش در ترکیه با سوریه در ارتباط است، دو منشاء اصلی خشونت هایی است که ترکیه را به لرزه درآورده است.
شروع قتل و کشتار مردم ترکیه از سوی داعش به حمله سال ۲۰۱۴ برمی گردد که جان سه نفر را گرفت. حملات داعش در سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به ترتیب ۱۴۴ و ۱۶۷ نفر را به کام مرگ کشاند. با احتساب این حملات و کشته ها به نظر می رسد داعش تهدیدی برای ترکیه است.
بایرام اوغلو در ادامه این مقاله به توضیح چرایی تهدید داعش برای ترکیه پرداخت و نوشت، نخست آنکه، به نظر می رسد حملات داعش در ترکیه، آئینه مبارزت این گروه در سوریه است. در سال ۲۰۱۵ که داعش در نبرد کوبانی، شهر کردنشین در شمال سوریه، شکست خورد، بیشتر مناطق کردنشین را در ترکیه هدف قرار داد.
پس از ژوئیه ۲۰۱۵ تقابل بین ترکیه و داعش جدی تر شد و فراتر از الگوی ارعاب و تلافی رفت. از این رو، داعش در سال ۲۰۱۶ به حمله به شهرهای بزرگ ترکیه روی آورد، مناطق گردشگری، بزرگ ترین فرودگاه این شهر و اخیرا محبوب ترین تفریحگاه این کشور را هدف قرار داد.
این چشم انداز نشان دهنده حرکت گام به گام جنگ سوریه به سوی ترکیه و اعلام تدریجی جنگ است. به گفته یکی از کسانی که از داعش جدا شده است، داعش پس از کشتار در باشگاه شبانه استانبول به ترکیه اعلام جنگ کرد.
دلیل دوم آنکه، بدون تردید، داعش ترکیه را در حکم قلمروی برای به راه انداختن جهاد به شمار می آورد. از نظر داعش، مسلمانانی که از دانسته های خود از اسلام پیروی نمی کنند، بی دین و کشورهای شان، طاغوت هستند و علیه دستورات و آموزه های خدا شورش کردند. این چشم انداز، ترکیه را به هدفی برای این گروه تبدیل می سازد.
علاوه بر این، ترکیه با ۹۱۱ کیلومتر مرز مشترک با سوریه و ۳۸۴ کیلومتر مرز مشترک با عراق، قلمروی طبیعی برای توسعه و پشتیبانی لجستیک داعش است. موقعیت جغرافیایی و ساختار اجتماعی ترکیه، این کشور را به منطقه ای بالقوه برای زندگی دعش تبدیل می کند. این مساله را می توان در عامل حمله به باشگاه شبانه استانبول که از جامعه اویغورها بود، مشاهده کرد. اویغورها، قومی هستند که به زبان ترکی صحبت و عمدتا در چین زندگی می کنند.
سوم آنکه، داعش قادر به جذب شمار زیادی از افراد در ترکیه است. امروزه، این گروه سلفی به مرکز ثقل ترک های پایبند اصولگرایی مذهبی تبدیل شده است و در شماری از مناطق مانند مساجد و قهوه خانه ها، شبکه ای از گروه ها تشکیل داده است.
قدر مسلم آنکه ترکیه با مشکل بسیار جدی مواجه است اما، حزب حاکم عدالت و توسعه و اقدام ناسیونالیست رویکردی ساده در قبال این مساله اتخاذ کرده اند. آنها حملات ‘پ ک ک’ و داعش را با تلاش ۱۵ ژوئیه ‘فتح الله گولن’ برای کودتا یکی می دانند و از این حوادث به عنوان عوامل فشار و جنگی پنهان در راستای یک سیاست خارجی علیه وحدت ترکیه محسوب می کنند.
فضا و اقدامات سیاسی امنیتی، تشدید سرکوب رسانه ها و آزادی ها و این واقعیت که این سرکوب ها به طور روزافزونی در حال عادی شدن است را باید در همان بافت دید.
شاید در بحبوحه افزایش موج ملی گرایی، صفوف مردم در مخالفت با خشونت ها در ترکیه به هم نزدیک شود و در عین حال، از عملیات سپر فرات در سوریه حمایت کنند اما، این خشونت ها و مشی سیاسی دیکتاتورمابانه به حس ناامنی و نگرانی دامن می زنند.
سیاست های ترکیه در قبال سوریه از جمله منابع ایجاد این احساس هستند. باید خاطر نشان کرد که جامعه ترکیه از عملیات نظامی دولت در سوریه که در حال کشاندن جنگ سوریه به ترکیه اس، اطلاع دارند، عملیاتی که داعش را هدف قرار می دهد اما، اساسا به منظور جلوگیری از پیشروی نیروهای کرد است.
نبرد ترکیه با تروریسم داعش، آزمون سیاسی مهمی است و بدون تردید، دولت ترکیه باید این وضعیت را مورد بررسی اساسی قرار د
منبع: iranvij