عه بدۆڵا ئۆجالان: گه وره ترین کێشه له سه ررێگای ئازادی ماڵبات و ھاوسه ورگیریه . ئه م دوانه وه ک بیرێکی قوڵ و بێ بنن.

گرووپی په که که و باڵه ئێرانییه که ی (په ژاک) ھێزی تێرۆریستین که له سنوری رۆژئاوای وڵات چالاکن. ھه رچه ند تائێستا شێره پیاوان و پارێزوانانی ئاسایشی سنوره کان گورزی کوشنده ی زۆریان لێ وه شاندوون و ناچاریان کردوون بکێشێنه وه به ڵام رابردووی ئه م گرووپه و وتووێژ له گه ڵ ئه ندامانی گرێدراوی له سه ر رابردووی ھزری و رامان و ئارمانجه کانی ئه ندامانی په که که یارمه تییه کی باشمان له م باره وه ده دات. له ژماره تایبه تی مه شرق که له ژێر نێوی ( په که که  و په ژاک له دیدێکی نێزیکتره وه ) که له رۆژانی نه ورۆز بڵاوکراوه ته وه چاوێکی خشکاندووه به ژێرخانه کانی دامه زراندنی ئه م گرووپه و ھه روه ھا گوێ ده گرین بۆ قسه کانی بڕێک له و ئه ندامه جیابووانه ی گرووپ که چۆن که وتوونه ته داویه وه تا له ده لاقه یه کی نێزیکتره وه راستییه کان و تاوانه کانی ئه م گرووپه و ئه وه ی که بۆته ھۆی به لاڕێدان چووینی ئه م ئه ندامه ھه ڵخه ڵه تێنراوانه .

 به گوێره ی پێناسه ی کۆمه ڵناسان واتای فرقه به ھه ر جۆر گرووپێک ده گوترێت که به رێگای کۆنترۆڵی مێشک و ھه ڵخه ڵه تاندن خه ڵک بۆ لای خۆی راده کێشت. ئه م رێبازانه له قه واره ی ھه ڵخه ڵه تاندنی که سه کان بۆ ئه ندام بوونیان له نێوفرقه و تێگه یاندنیان بۆ ئه وه ی رازی بن له نێو فرقه دا بمێنن و گۆڕینیان بۆ کوێله و بێگاری کردن ده گوترتێت. وشه ی فرقه له راستیدا به واتای رێکخراوێکی بێ گۆڕانکاریه .

زانایانی ھاوچه رخ فرقه تێکده ره کانی وه ده ست خستنی مێشکی مرۆڤه کان وه ک ھه ڕه شه یه ک بۆ ھه زارساڵه ی سێیه م ده زانن. فرقه کان به ھه ڵخه ڵه تاندنی مرۆڤه نائاگا و بێ ئه زموون به ڵام راستگۆ و به وه فا ئارمانجه شێوێنه ره کانی خۆیان به ره و پێشه وه ده بات. ئه مه وه ک کوێلایه تی نوێ ناودێر ده کرێت. ئارمانجه سیاسیه کان وه ک دابین کردنی ئاسایشی گشتی و دادی کۆمه ڵایه تی یا گه یشتن به کۆمه ڵگای بێ چین و توێژه یان وه ک گاڵته جاری به کاردێنن و مرۆڤه راستگۆ و ئیده ئالیسته کان که ھه ڵبه ت بێ ئه زموونی کۆمه ڵایه تی و سیاسین بۆلای خۆیان راده کێشن و بۆ ئارمانجه کانیان به کاریان دێنن. زۆربه ی گرووپه مارکسیستی و چه په کان له م جۆره ن.

له پرتووکی (له له ژێرده سه ڵاتی سێبه ره کان گھ ڕانی ده روونناسی فرقه کان) نووسینی ئحسانی ئه حمه دی و سمیه شاه حوسه ینی دا ھاتووه : له مێژووی فرقه کاندا له ئارمانی سیاسیان وه ک ئیش و کاریان که ڵکیان وه رگرتووه زۆر ناسراون نموونه کلاسیکیه که ی ئاڵمانی نازه ی ھیتلێر و یه کییه تی سۆڤییه تی ئستالینی کمۆنیستن که وه ک کۆنترۆڵ کردنی به رچاو و زۆر ده ژمێردرێت. له قه واره ی بچووکتردا سوپر ماسیسته سپی و ره شه کان و تێرۆریست و گرووپه شۆڕشیه کان که زۆربه یان له شێوازی کۆنترۆڵی مێشک و به کارھێنانی مرۆڤه کان که ڵک وه رده گرتن.

گرووپه تێرۆریستی و جیاخوازه کان به شێوازی به کارھێنانی تاکتیک و رێبازی جۆربه جۆر به رده وام تێکۆشاون بۆ ئه وه ی ناوه ڕۆکی فرقه ییان بشارێنه وه و خۆیان وه ک پارت یا گرووپێکی سیاسی بناسێنن.

لێکدانه وه ی شێوه ھه ڵسوکه وتی په که که  و په ژاک و باڵه کانی دیکه ی ئه م گرووپه تێرۆریستی و لاده ر له گه ڵ ئه ندامان و لایه نگرانی و ھه روه ھا لێکدانه وه ی شوێن و پێگه ی سه رکرده له م گرووپه دا یارمه تیمان ده دات تا ناوه ڕۆکی سه ره کی ئه م گرووپه بناسین. به رپرسانی په که که به ستایش و کڕنۆش بۆ عه بدۆڵا ئۆجالان وه ک پیاوێکی رزگارکه ر پێناسه ی ده که ن و ئه گه ر که سێک له نێو ئه م گرووپه دا ره خنه له ئۆجالان بگرێت و یا خۆد بیه وێ ھزر و رامانی ئۆجالان تێپه ڕێنێت ئه م به توندی سه رکوت ده کرێ و یا ده سردرێته وه .

په که که تا پێش ده ستگیر کردنی ئۆجالان له سه ر کوردستانی گه وره پێداگری ده کرد و دوای ئه و نێو گرووپدا کێشه ھاته کایه وه وه ک: دابه زینی ژماری ئه ندامان و دابه زینی ئاستی ده روونی ئه ندام و که م ڕه نگ بوونی لاقه کانی ئیدیۆلۆژیک له لای ئه ندامان ھه ر بۆیه به ره و که ره سته ی ئارمانگه رایی درۆ و ھه ڵخه ڵه تێنه ر ( که تایبه تمه ندی فرقه کانه ) ھه نگاویان نا.

ئه وه ی که له سه ره وه له باره ی شوێن و پێگه ی ئۆجالان له په که که دا ئاماژه ی پێدرا یه کێک له فاکته رسه ره کییه کانی ناسینی فرقه یه . له نێو په که که دا پیوانی ھه مووی راستییه کان ئۆجالانه که به ئاپۆ ده ناسرێت و کۆتایی و ئه نجامی ھه موو ئیش و کاره کان ده گاته ئه و و ئاستی پێگه ی که سایه تی له نێو په که که دا گرێدراوی ئه وه یه کێ زۆرتر به ئاپۆوه نێزیکتر بێت. چوونکه ده گوترێ ئاپۆ قه د ھه ڵه ناکات و ھه رچی ده یڵێ راسته .

له زۆربه ی کاته کاندا که سێک ده که وێته سه نته ری سه ره نج وه ک به رپرسی سه ره کی له  فرقه ئه م تایبه تمه ندیانه ی خواره وه ی ھه یه :

• بۆ خۆیان خۆیان داده مه زرێنن و ده ڵێن که به رپرسیارتی تایبه تیان ھه یه .
• پێ خۆشه ئیراده و ویستی خۆی بسه پێنێت و تێده کۆشێت که  خۆی وه ک کاریزما بناسێنێت.
• سه رۆکی فرقه کان کڕنۆش بردن و ستایش کردنی خۆیان له سه نته ری ھه موو شتێک پێناسه ده که ن.
• سه رۆکی فرقه کان ره خنه قبوڵ ناکه ن و زۆر دیکتاتۆرن
• به رزه فڕ و دوور له راستییه کانن. خه یاڵ و شێوانی بیر و ڕا که  فاکته ره سه رکیه کانیانه .
• له نێوفرقه دا سه رکه وتنه کان به نێوی سه رۆک تۆمارده کرێن و شکسته کانیش به ھۆی ھه ڵه و لاوازی ئه ندامه کان له بواری تێگه یشتن له سه رۆکی فرقه پێناسه ده کرێت.

 په که که له رووی ژێرخانه وه خۆی وه ک گرووپێکی ھه ڵقووڵاویی نێو خه ڵک ده ناسێنێت و ده ڵێت بڕیاره کان له نێو په که که دا له خواره وه بۆ سه رێ ده گیردرێن و له چوارچێوه ی سیستمی کۆنفدرالی دموکراتیکدایه  که له رێگای ئه نجومه نه کانه وه له گونده کان و گه ڕه ک و شاره کان خه ڵک له بڕیارداین دا ھاوبه شه . به ڵام له  راستیدا ئه م بڕیارانه له سه ره وه ده گیردرێن و ئه ندامانی گرووپه که به س پێکھێنه رو و موریدی ته واون.

له ناوخۆی په که که دا ھه رچه ندکات جارێک ھه اڵی زۆر بڵاوده بێته وه که وه ک بگوترێت له نێو ئه م گرووپه دا ھه ڵبژاردن کراوه  و که سانێک به پۆست و پله ی جیاواز ھه ڵبژێردراون و ئه رکدار کراون. وه ک مه جلس و ئه نجومه نی سه رۆکایه تی و ئه ندامی کۆردیناسیۆن و ھاوسه رۆک و … به به رده وامی دووباره ده بنه وه به ڵام دیار نییه که ئه م نێو و ده سته واژانه که له سیستمه دیمۆکرات و خه ڵق سالاره کان به قه رز وه رگیراوه چۆن چۆنی و به چ رێبازێک ده خرێته بواری جێبه جێ کردن. وێنه ی ئه م جۆره کۆبوونه وه بڵاوده کرێته وه که ھه مووی بێ زانیاری شه فافه و زۆربه شیان له وێنه ی تۆمارکراو که ڵک وه رده گرن. له نووسراوه ی وتووێژ و گفتگوه کان ھیچ زانیارییه ک نادرێته ده رێ و خۆێنه ری راگه یاندنه کانی په که که شتێک له بارودۆخی ناوخۆی ئه م گرووپه نازانن. له راستیدا په که که ده سته واژه ی دیمۆکراتیک و مه جلس و ھه ڵبژاردن و … لابڕی کردوون و بۆ خۆی و وه ک خۆی به کاریان دێنێت و ھیچ ھۆکارێک نابینێته وه که به م خاڵه نامۆانه وڵام بداته وه .

ئه م خاڵه نامۆیانه جیا له وه ی که له سه ربنه مای دیتن و بیستن جۆرێک ھه ڵخه ڵه تاندن و دووڕوویه به ڵکوو کاتێک روونتر و دێکۆمنتاریتر ده بێت که ئه وانه ی له م فرقه ئستالینی و داخراوه دا باسی ئه و شتانه ی که بینیویانه و یا ئه وه ی که بیره وه رییه کانیان ده گێڕنه وه ئه و باسی جۆری په یوه ندییه کانی زاڵبوو ده که ن. ئه م که سانه که به چاوی خۆیان ئه مانه یان بینیوه و دوای ئه وه ی که ده گه ڕێنه وه بۆ نێو خۆی وڵات ده رفه تی ئه وه ده بینن که رابردوویان زیندووکه نه وه و باسی لێ بکه ن و ئه مه دوای ئه وه دێت که به ناکۆکییه کانی ناوخۆی سیستمی پرۆپاگه نده ی ره شی په که که ده گه ن و تێده کۆشن تا زه مینه کانی ھه ڵخه ڵتاندنی جوانان و ھه رزه کارانی وه ک خۆیان روون و ئاشکرا بکه ن.

سه رۆکی فرقه کان بۆ چاودێری و کۆنترۆڵی ئه ندامانی خۆیان به شێک له شێوازه کانی ده روونناسی به کارده گرن که  پێ ده گوترێ ( کۆنترۆڵی بیرکردنه وه  و شۆرینه وه ی مێشک).

په که که ش ھه ر له کاتی ھه ڵخه ڵه تاندنی مرۆڤه کان و راکێشانیان بۆ نێو گرووپ و دواتریش له قۆناخی په روه رده و ھه روه ھا له کاتی به کارھێنانیان له رێبازه کانی کۆنترۆڵی بیرکردنه وه که ڵک وه رده گرێت. سه رکرده کانی په که که به  نانه وه ی ترس له مێشکی ئه ندامان دا پێش له ھه ڵھاتنیان ده گرێت. به ئه ندامانی ئێرانی ئه م گرووپه ده گوترێت که ئه گه ر بێت ھه ڵبێن ئه وه به ده ستی ئێران له سێداره ده درێن و گرتووخانه وه و سزای قورس چاوه ڕوانیانه .

چۆنیه تی راکێشانی ھاوڵاتیان و گه نجانی کوردیش به ڵگه یه کی دیکه یه بۆ سه لماندنی فرقه یی بوونی په که که . لێکۆڵینه وه کان پیشانیان داوه که ھه رکات ھاوڵاتیانی کورد به تایبه ت چین لاوازی کۆمه ڵگا له تورکیا و ئێران و سوریا و ئێراق له نێو ژیانیاندا تووشی قه یرانی بێکاری و جیابوونه وه و بۆشایی کولتووری و شکستی خۆێندن و سۆزداری و… ده که ونه نێو چه نگی تاکتیکه کانی په که که  به مه به ستی راکێشان بۆ نێو ئه م گرووپه . په که که توێژی لاوازی کۆمه ڵگای کوردی باشترین بژاره بۆ ئه م کرده وه ی خۆیه ده بێنێ.

 

ھادی جه لالی یه کێک له و که سانه که له لایه ن په که که وه ھه ڵخه ڵه تێنراوه و به بیانووی ئیش و کار رایانکێشاوه بۆ باکووری ئێراق و له ساڵانی ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳ ھه تاویی یه خسیری ئه م گرووپه بووه . چیرۆکی به شداربووینی ھادی بۆ نێو په که که بۆ خۆی فرقه یی بوونی ئه سه لمێنێ.

“من له گاراجی سه یاران ئیشم ده کرد. له وێ له گه ڵ دوو که س له ھاوگه ڕه کییه کانم ئاشنا بووم. پێشنیاری ئیشیان دامێ له ئێراق و منیش په سه ندم کرد. کاتژمێر ۲ی پاش نێوه ڕۆ بوو گه یشتینه سه ر سنوور و دواتر که سێکی چه کدار ئێمه ی برده قه ندیل ( شوێنی جێگیربوونی په که که له باکووری ئێراق)”

ھادی دوای باسکردنی قۆناخه دوایه کان و به ڕێکردنی بۆ شوێنی جێگیربوونی گرووپ ده ڵێ: له وێ که سێکی سنه یی لێ پرسیم بۆ ھاتووی بۆ ئێره ؟ گووتم: بۆ ئیش. دواتر من پرسیاری مه رجی ئیش و شێوازی خۆراک و شوێنی حه وانه وه لێم پرسی ئه ویش پێکه نی.

وتم: پێکه نینی ناوێ من له ئێرانه وه ھاتوومه ته ئێره بۆ ئیش کردن.

وتی: ئیشی چی؟ ئێره شوێنی په که که  و په ژاکه .

ئه م که سه له درێژه ی باسه که دا له ھادی ده پرسێ که چه ند خۆشک و بران.

ھادیش ده ڵێ: سێ براین.

ئه ویش ده ڵێ: ئێستا که سێ بران ئه بێ یه کتان فیدای کوردستان بێت.

ئیحسان ئێبراھیمی یه کێک له وانه ی که دوای شکستێکی سۆزداری له ژیانیدا و خه م و په ژاره ی دوای ئه م شکسته ده که وێته داوی فرقه ی په که که . بۆ خۆی ده ڵێ: له نێو کافتریا له گه ڵ که سێک به نێوی مه سعوود ئاشنا بوومه وه . من توزێک په رۆش بووم. له گه ڵم قسه ی کرد.

وتی: بۆ په رۆشی؟

وتم: توزێک کێشه م ھه یه .

وتی: ئه گه ر ده ته وێ ئاسووده بی په که که و په ژاک باشترین شوێنه بۆتۆ. وه ره  با بڕۆین بۆ قه ندیل. له وێ له بواری ھزریه وه ئازادی. که سێک شتێکت پێ ناڵێ.

ئیحسان له درێژه دا ده ڵێ: ئه م که سه جۆرێک بۆی باس کردم وه مده زانی قه ندیل به ھه شته . رۆیشتمه وه ماڵێ و بێ ئاگاداری ماڵه وه و به دزیه وه ھه ڵھاتم و خۆم گه یانده په که که .

په که که و په ژاک له ھه ڵسووکه وتی له سه ر بنه مای فرقه به توندی دژی ماڵباتن و ئه مه وه ک ئاسته نگێکی گه وره له سه ر رێگای خۆیان ده بینن. ھاوسه رگیری له وێ قه ده خه یه . ئه ندامانی گرووپ له شوێنێکی داخراو و تا بڵێ ئه منیه تی خوله کانی په روه رده یان تێده په ڕێنن و ھه رجۆره په یوه ندی له گه ڵ ماڵبات قه ده خه یه .

له مباره یه وه  مسته فا بشاره ت نیا یه کێکی دیکه له و ھه ڵخه ڵه تاوانه ی په ژاک ده ڵێ: کاتێک که سێک ژیانی ھاوبه شی پێک ھێناوه ده ڕوارته نێوپه که که لێکیان داده بڕن و ھه ریه که یان بۆ شوێنێک ده نێرن. ده ڵێن ھاوسه رگیری ھۆکاری گرێدرانی سۆزداری به ماڵباته و وه لانانی بابه ت و کێشه سیاسیه کان.

 

چیرۆکی دڵته زێنی ھادی و ئیحسان و مسته فا سه ڕه رای ئه وه ی که ژێرخانی فرقه یی په که که مان بۆ ده سه ڵمێنی به شێکیش له زه ره ر و زیانه کانی تێرۆریزم و توندڕه ویمان بۆ نه مایش ده کات.

“ساڵانی پێش ئه و کاته ی ته مه نم ۱۴ ساڵ بووله گه ڵ ئه م گرووپه دا ئاشنا بوومه وه . من زۆر سه رم له نێو سیاسه ت و ئه م جۆره بابه تانه  نه ده بووه وه  ته نیا بڕێک شتم بیستبوون.

ئه م ره ستانه ی سه ره وه قسه ی کچێکی ئێرانی به نێو زه ینه بی جه لالیانه که فریوی پرۆپاگه نده ی په که که ی خوارد و له قۆناخێکی ژیانیدا تووشی ئه م به ڵایه ھات. چیرۆکی ژیانی زه ینه ب جه لالیان چیرۆکی ژیانی مرۆڤایه تیه که له ته مه نی ھه رزه کاریدا و به دروشمی درۆ و چه ور له لایه ن گرووپێکی چه کداره وه ھانده درێ که چالاکی شێونه ر له نێو ئێراندا ئه نجام بدات که ھه ڵبه ته ده ستگیر ده کرێت. زه ینه ب ده ستگیر له گرتووخانه کرا به ڵام ئه م گرووپه ھێشتاش لێی ناگه ڕێن و خه ریکن ده یبه ن بۆ قۆناخێکی دیکه و ھه ر رۆژ باس له وه ده که ن که رێی پێ نادرێ ماڵبات و که سوکاری ببینێت و چاوی له ده ست داوه و ….

به ڵام به ڵگه ی پزشکی و مۆرکراوی به شی ئیداری گرتووخانه  و ھه روه ھا قسه کانی یارمه تیده ری نێو زیندان و به رپرسی گرتووخانه و قسه کانی براکه ی و له ھه موان گرنگتر قسه شه فاف و بێگه رده کانی خۆی شتێکی دیکه مان پێ ده ڵێت. براکه ی ده ڵێت: رۆیشتمه بۆ بینینی پێیان گوتبووم نابینا بووه که دیتم ھیچی نییه و چاوی باشن که یت خۆش بووم ئه ویش که  بیستبووی سزای له سێداره دانه که ی بووته ھه تاھه تایی که یف خۆش بوو.

ئه م له کاتێکدایه که راگه یاندنه درۆ پیشه کانی بیانی له گه ڵ بڕێک کۆلێرچه ورکه ری دیکه یان زۆر تێکۆشان تا ھه موو شتێک ساخته بکه ن تا به ڵکوو زه ینه ب و که سانی دیکه وه ک ئه و وه ک کاڵایه ک تا کاتی کۆتایی به کار بھێنن.

له ۱۵ ساڵ پێشه وه و له کاتی ھێرشه که ی ۱۱ سپته مبردا جه وی نێونه ته وه یی له باره ی ئایدیۆلۆژییه کانی فرقه یی و پارتیه کان گۆڕا. له راستیدا پێش ئه م ھه ستیاربوونێکی زۆری له سه ر نه بوو. له چاوی ده وڵه تانی رۆژئاوادا وه ک ھه ڕه شه یه ک نێونه ته وه یی ناسرا و له مباره یه وه یاسای توند و تۆڵ تر به یاسای بنه ڕه تی بڕێک له وڵاته کان زیادی کرد. په که که بۆ ئه وه ی خۆی وه ک پارتێک نیشان بدات و خۆی له پێناسه ی فرقه و تێرۆر رزگار بکات به زیره کی به دوای یه کدا نێوی گۆڕی. ھه ڵبه ت خه بات بۆ مانه وه و درێژه دان به خه بات له سه ر بنه مای وه رگرتنی رزایه تی وڵاتانی رۆژئاوایی و له سه روشیانه وه ئه مریکا نێوی له م چه شنه ی ھه ڵده بژارد. ۸مین کۆنگره ی په که که له فوریه ی ۲۰۰۲ به ڕێوه چوو. له م کۆنگره یه دا بڕیار درا که دوای ۲۴ ساڵ خه باتی چه کداری له ۴ ئاڤرێلی ۲۰۰۲ بگۆڕدرێت بۆ پارتێکی نوێ به نێوی کۆنگره ی ئازادی و دیموکراسی (کادک) KADEK .

سه رکرده کانی په که که له ئۆکتۆبه ری ۲۰۰۳ کۆنگره ی ئازادی و دیمۆکراسیان سڕیه وه و له نوڤه مبری ۲۰۰۳ کۆنگره ی گه لیان Kongra – Gel راگه یاند. ئه مه له کاتێکدایه که رۆژئاوا به جۆرێ دووڕۆیی په که که له نێولیستی تێرۆر داده نێت و له لایه کی دیکه شه وه پشتیوانی له م گرووپه ده کات که به نێوی دیکه وه خه بات ده کات. خه باتی ئه ندامانی ئه م گرووپه توندڕه و تێرۆریستیه به شێوه یه کی ئازاد له وڵاتانی ئه ورووپی بۆ خۆی به ڵگه یه له سه ر ئه م ھه ڵوێسته دووانه ی ئه مریکا له باره ی بابه تی تێرۆره وه  که وادیار ده بێت له ئاینده دا خودی رۆژئاواش ده گرێته به ر.

له ساڵی ۲۰۰۵ ئۆجالان له گرتووخانه ی ئمرالیه وه په یامێکی به رێگای پارێزه رانی بڵاوکرده وه که تێدا باسی سیستمی کۆنفدرالیزمی دیموکراتی کرابوو و ئه مه به جێگا ئۆتۆنۆمی بوو. ئه م پیشنیازه له لایه ن په که که وه  پێشوازی لێکرا و به مه به ستی به دیھاتنی له ئاداری ۲۰۰۵ گرووپی ئه نجوومه نه کانی کوردستان KKK دامه زرا که له ساڵی ۲۰۰۷ دا نێوی گۆڕی بۆ کۆمه ڵه ی نیشته جێبوونی کوردستان KCK .

له قۆناخی په روه رده ی ئه ندامانی په که که دا کوشتنی سه ربازانی تورک و پاسه وانانی گوند( ئه و کوردانه ی که  له پاسه وانی له گونده کان یارمه تی ده وڵه تی تورکیایان ده دا) ئیشێکی باش و جوان پێناسه ده کرێت. له خوله کانی په روه رده دا فیلمی کوشتنی سه ربازانی تورک و … پێ پیشان ده ده ن و ده ڵێن که  پێویسته  که یف خۆش بن. له بواری ده روونناسیه وه دووباره کردنه وه ی په روه رده کانی په که که ئه ویش له شوێنێکی داخراو که شتێک رێگای چوونه ناوه وه ی نییه ئه نجامه که ی ده بێت ئه وه ی که که سانێک په روه رده ده بن که له کوشتنی مرۆڤه کان چێش ده به ن.

یه کێک له که ره سته گرنگه کانی په که که سه رچاوه دارایه که یه تی. په که که له ناوچه سنووریه کانی نێوان ئێران وئێراق و ھه روه ھا له نێوان ئێران و تورکیا له شوێنێکی زۆر و له ده ره وه ی ئه م سنوورانه له کۆڵبه ران و قاچاخچیه کان که جل و به رگ و خۆراک و سووته مه نی و خواردنه وه جێگه به جێگه ده که ن و ته نانه ت عه شایر و گوندیه کان له ژێر نێوی گومرک باج ده ستێنی. قاچاخی مرۆڤ و چه ک و ماده ھۆشبه ره کانیش به شێکی دیکه ی سه رچاوه ی ئابووری په که که یه.

رابردووی ئه م گرووپه له باره ی قاچاخ ده گه ڕێته وه بۆ ده یه ی ۸۰ی زائینی. گه وره ترین سه رچاوه ی ئه م گرووپه له ده یه ی ۸۰ ئه وکاتانه له چۆمی به قای لوبنان بوو خه ریکی فرۆشتن و بازرگانی به ماده  ھۆشبه ره کانه وه بوو. له و سه رده مانه له وێ زیاتر له %۸۵ به رھه مه جوتیاریه کان خه شخاش بوو و په که که له پاڵ ماده ھۆشبه ره کان قاچاخی به جێ ماوه شوێنه وار و مێژوویشی رێک ده خست و به بازرگانی له رێگای تورکیاوه ئه مه ی ده کرد. ساڵانه  نێزیکی ۹۰۰ میلیون دولار داھاتی بوو.} ۳{ جیا له وه ش به پێی ئه و بڕیاره که له کۆنگره ی سێیه م دا گیرابوو ئه م گرووپه له خاوه نی ئیش و کار و پیشه کان و سه رمایه دارانیش باجی ده گرت.} ۴{

دوای جێگیر بوونی له کوێستانه کانی قه ندیل له باکووری ئێراق و ئه مه که ئه م شوێنه له سه ر رێگای ترانزیتی ماده ھۆشبه ره کاندا بۆ ئه ورووپایه چالاکییه کانی ئه م گرووپه له مباره یه وه زیادی کرد.

ھه روه ھا دوای وه دست خستنی بیره نه وتیه کانی سوریا به رێگای باڵی چه کداری خۆی له وێ سه رچاوه یه کی گه وره ی داھاتی وه ده ست که وت. به جۆرێک که تا ئێستا ئه م گرووپه ته واوی گرووپ و که م نه ته وه کانی دیکه  سه رکووت ده کات بۆ ئه وه ی کۆنترۆڵی بیره نه وته کانی ره مێڵانی له ده ست نه ڕوات.

ھۆکاری دیکه ھه ن که فرقه گه رایی په که که  و باڵه دژه ئێرانیه که ی به نێوی په ژاک ده سه لمێنیێ:

۱-    تێڕوانینی قه ناعه ت پێھنانی ئۆجالان له نێو فرقه کانی په که که  و په ژاکدا

سه رۆکی فرقه کان پێیان وایه که داب و نه ریته کانیان وه لاوه ناوه و شتێکی نوێیان خۆڵقاندووه  و ته نیا ئه وانن که سیستمێکیان پێک ھێناوه که ده توانێت گۆڕانگاری و کێشه کان و که موکۆڕیه کانی جیھان چاره سه ربکات. پێیان وایه که زانین و توانایه کی له ڕاده به ده ریان ھه یه و به رپرسیاری تایبه تیان پێ سپێردراوه و له کۆتایی دا ئه ندامانی ئه م فرقانه ناچار ده که ن که ھه رچی ئه وان ده ڵێن وا بکه ن و ھیچ باسێکیش له سه ری نه که ن. (فرقه ها در میان ما ص ۲۱۴ )

ئۆجالان یه کێکه له م سه رۆکانه که به ئه ندامانی گرووپه که ی ده ڵێ:

… واده زانم ئێوه ھێشتا نه گه یشتوون که به پشتبه ستن به من ژیان ده که ن. راستییه کان ببینن و زیره ک بن. به سازدانی گرووپه بچووکه کان به س خۆتان له نێو ده به ن. ته نیا که کاتێک دا که گه ل پیرۆزبایی له دۆستان و دۆژمنانتان بکات ده توانن به پێگه ی سه رۆک بگه ن. جیا له مه ده بێت جوڵانه وه له رێگای له ناوچوون و گه نده ڵی. ئه گه ر له قۆناخه  مێژوویه کاندا سه رکه وتوو نه بن نابێ باسی سه رۆکایه تی بکه یت. (اوجالان  عبدالله،   دفاع از یک خلق، زمستان ۱۳۸۴، ص ۴۵۳)

… رێبازی سه رۆکایه تی من ھیچ کات له سه ر بنامای خۆسه پاندن نییه . له بیروڕای گه وره سه رچاوه ده گرێت. ئه گه ر که سێک ئه م توانایه  نه بێت پیویسته دوور بکه وێته وه . که سانێک که ده ورانی ئێمه نه خۆشی کردوون ناتوانن بکه ونه نێو ئه م قه واره سه رۆکایه تیه وه . ئه گه ریش خۆیان تێکه ڵ به که ن ئه نجامێک ناگرن. ریشه ی گرووپ سازبووه کانی ئه م دوایه  ده گه ڕێته وه بۆ ئه و پێناسه یه که له سه ره تادا باسم کرد. ئه گه ر رێزمان ده گرن و وره و و ئیراده یه کی پته ویان ھه یه  و به ڕاستی له رێگای ئایدیۆلۆژیای ھاوبه شی سیاسی و رێکخستنی ھه نگاو ھه ڵده گرن پێویسته ئه وانیش تێکه ڵی من بن نه  من تێکه ڵی ئه وان بم. ژیان و مردنی من زۆر گرنگ نییه . واتا و ئێراده و ئاکارێک که پێ گه یشتووم چاره نووس سازه . ھه ڵبه ته ئه مه به س من نیم به ڵکو ئه وه ی له سه ر زاری من دێت ھی ھه موو کائیناته . مرۆڤ بووین ھه بوون و راستی کۆمه ڵایه تی ئێمه یه . وه ژینی دیمۆکراتیک و ئازادانه و یه کسانی خۆازی له سه ر ئه م بنه مانه یه . (دفاع از یک خلق ص ۴۵۸)

 گرنگی دانی له ڕاده به ده ری ئۆجالان به وشه ی من و زاڵبوونی له سه ر ھزری ئۆجالان وه ک ھه ڤیه کی زۆری له گه ل وێژه وانییه که ی مه سعوود ره جه وی سه رکرده ی گرووپی مونافقین ھه یه  و ئه م ئه وه ده سه لمێنێ که زۆربه ی فرقه کان له شێوازی وه ک یه ک که ڵک وه رده گرن.

۲-    تێڕوانینی خۆسه پاندنی ئۆجالان و دیکتاتۆری له ئایدیا ده سکرده که یدا

یه کێک له رێبازه کانی فرقه سه رله نوێ داڕشتنی ھزر و رامانه . به بۆچوونی سینگر سه رله نوێ داڕشتنی بیر و ھزر خه باتێکی دڵته زن و جێگای نیگرانیه که بۆ گۆڕینی شێوه ی روانینی تاک بۆ جیھانه  که ھه ڵسووکه وتیشی ده گۆڕێ. ئۆجالانیش به به کارھێنانی ئه م رێبازه ویستوویه به ھه ڵه ناودێرکردنی بیروبۆچوونی ئه ندامان شێوه یه کی نوێ له ئائین و نرخه کان بخۆڵقێنێ. له وێیه وه که فرقه ده توانێت ده ره وه ی ئائین زا و سیاسه ت یا نه ته وه بێت ئۆجالان به ھه ڵبژاردنی فرقه له جۆری قه ومی و نه ژادپه ره ستانه به شێوه یه کی زیره کانه ھه بوونی خودا ره ت کاته وه تا به م شێوه یه بتوانێ زانستی خۆی وه ک ئایدیۆلۆژی به که ڵک ھاتوو به سه ر ئه ندامه کاندا بسه پێنێ. ئه و ئایدیۆلۆژیه که ی به م جۆره  پێناسه ده کات:

ئۆتۆپیای خداوه ند – به ھه شت که بۆ یه که مین جار له پرتووکه پیرۆزه کاند ھاتووه له راستیدا کۆپی رێبازی یه که مین مێتۆلۆژییه کانی دامه زرێنه رانی شارستانیه تی سومره . وه ک قه واره یه کی ھه ڵکێنراو له مێشکی مرۆڤه کاندا له سه رده می منداڵی دایه . خوداوه ند –به ھه شت ھێڵی پیشانده ری بوونه وره کانه له سرووشتدا. به واتایه کی چاکتر گه ر بڵێین به جێگه ی سروشتێکی راستی جیھان بینیه کی ساخته ی وه ک به رنامه ی ھێزه  ده سه ڵات گه راکان به رده وام په ره ی سه ندووه . ناوه ڕۆکه که شی ئه مه یه : ئه وه ئێمه گه یشتووینه ته پله ی خودایی. له به ھه شتدا ده ژین. وێرژنی دووه می پادشاکان بوون که گه یشتنه پله ی خوداوه نی و وه ک به ھه شتییه کان ده ژین. وێرژنی سێیه م: مرۆڤێک که ده چه وسێنێته وه وه ک ئه وه یه له به ھه شت بژیت. ئه م بۆچۆۆنانه که له قه واره ی ئایدیۆلۆژی چینی ده سه ڵات وه ک راستی حاشاھه ڵنه گر پێناسه ده کرێن سروشتی دایک له بیر ده به نه وه . ته نانه ت له مه زیاتریش رۆیشتوونه و به بۆچوونی وه ک (سروشتی وه حشی و سروشتی کوێر و سروشتێک که  ده بێت راده ست بێت زه مینه ی بیانی بوونیان له گه ڵ سروشت بونیاد نا. بونیادنانی ژیانێکی دژی سروشت که ھێزه ده سه ڵاتداره کان له سه ر بنه مای ئه زموون و به رێبازی زۆر و سته م و درۆ کۆیان کردبووه وه ریشه ی کێشه ئایدیۆلۆژیه کانی پێکھێنا. تا ئه و کاته ی که ئافرێنه رانو که سانی ساخته ی ئائینی رۆڵی سروشت له ژیاندا بسڕنه وه ئه وکاته یه که ده توانن سروشت نێو لێ بکه ن ھێزی کوێر. کاریگه ری ئه م ئه قڵیه ته و دزه ی تا ئه مڕۆیه کێک له ھۆکاره سه ره کیه کانی پێشنه که وتنی مێشکی زانستی بووه . ئه مه له کاتێکدایه که ئه گه ر سروشت به شێوازێکی راستیانه  و وه ک خۆی بناسرێنێت مێشک و زھنیه تی زانستیش پێش ده که وێت. سیستمی بیروڕا که ھه موو شته کان به خودا و جنه وه گرێ ده دات ناتوانێت جوانی سروشت تێبگات. ئه م بڕوایه به سووربوون له سه ر ئه وه ی که ھه مووی سروشتی فیزیکی و بیۆلۆژیک به ده ستی خودا خۆڵقێنراوه له رێگای زانسته وه دوور ده که ونه وه .

 (دفاع از یک خلق ص ۱۶۵ و ۱۶۶)

ئۆجالان وه ک سه رۆکی فرقه به شێوازی ره خنه  له کۆمه ڵگای کوردی ئائێن و بیروڕاکه یان ده داته  به ر ھێرش و به ھه ڵه ناودێر کردنی تێده کۆشێت چه مکێکی دیکه له ئایدیۆلۆژی له ھزر و رامانی کوردان بخۆڵقێنێ.

… ئه گه ر بڕێک روونتر و راستر له ئایدیۆلۆژی فه رمی له کوردستان چاو لێکه ین ده بینین که  ئائین و نه ته وه زاڵ بووه . ئائین بۆ کوردان به س بۆ پاک و خاوێن بوونه وه له گوناه نه بووه به ڵکوو رۆڵی شاردنه وه ی بوو.

دفاع از یک خلق صص۲۸۶ و ۲۸۷)

۳-    گۆڕینی شێوازی ژیانی ئه ندامان به رێبازی سڕینه وه ی مێشک و پڕکردنه وه ی

یه کێک له قۆناخه کانی مێشک شورینه وه ھێرش کردنه سه ر خۆیه . تایلر سینگر پێی وایه یه کێک له فاکته ره کانی ھێرش کردن سه ر خۆ سه رله نوێ بونیادنانه وه ی ھزره . ئه و پێی وایه بونیادنانه وه ی ھزر تێکۆشانێکی مه ترسیدار و جێگه ی نیگه رانیه بۆ گۆرینی شێوه ی تێڕوانینی تاک بۆ جیھان که ھه ڵسووکه وتیشی ده گۆڕێ. ئه م پێوره له شێوه کانی دیکه ی په روه رده ی کۆمه ڵایه تی جیا کراوه ته وه . خاتوون سینگر پێی وایه له م قۆناخه دا ئه ندامانی فرقه به ھه ڵسووکه وت و ره فتاره کانیان تێده کۆشن شێوه یه کی نوێ له خۆیانه وه پیشان بده ن که ھه ڵسووکه وت و ئاکاره پێشووه کان به ھه ڵه ناودێر ده کات و سه رکووتیان ده کات. (فرقه‌ها در میان ما صص۹۴و۹۵)

ئۆجالان سه رۆکی فرقه ی په ژاک به تیوریزه کردنی ئه م ھزره و به مه به ستی دابڕانی ئه ندامان له ماڵباتیان و ھه روه ھا گرێدانیان به فرقه وه ھێرش ده کاته سه ر کۆڵه که ی سه ره کی ژێرخانی کۆمه ڵایه تی تا ئه ندامانی دیکه دڵنیا بکات که پشت بکه ن له فرقه و رێگای گه ڕانه وه بۆ داوێنی ماڵبات نه بیننه وه . ئه و له باره ی ماڵبات دا ده ڵێت:

… له گۆڕه پانی کۆمه ڵایه تیدا گه وره ترین کێشه له سه ر رێگای ئازادی ماڵبات و ھاوسه رگیریه . ئه م دوانه وه ک بیرێکی قووڵ و بێ بنن. ئه م ده زگانه که  بۆ ژنان وه ک پێوه ری رزگاری ناودێر ده کرێن له مه رجی ئه قڵی کۆمه ڵگادا ھه یه . واتایه ک جیا له رزگاربوون له قه فه سێک بۆ قه فه سێکی دیکه . ئه مه له وه زیاتره که ناچارده کرێیت دڵخۆشی و جۆانیت به ده ستی خۆت بده یت به ده ست ئه قڵیه تێکی وه ک قه ساب  .

پێویسته ماڵبات وه ک ده زگای سیخوری کۆمه ڵگا که دووره له گرووپه ده سه ڵاتداره کان له نێو گه لدا ببینین. پیاو نوێنه ری سیستمی ده سه ڵاته له ماڵباتدا. کاتێک ژن مێرد ده کات له راستیدا ده بێت کۆێله ی پیاو. بینینه وه ی ده زگایه کی دیکه جگه له ھاوسه رگیره که ئه م ھه موو کۆێلایه تیه به یه کجار دابین ده کات ئیشێکی سه خڵه ته . له واتای راستیدا په ره سه ندووترین کۆێلایه تییه کان له رێگای ئه م ده زگایه وه (ھاوسه رگیری) پێک دێت و له نێو ماڵبات دا ریشه ده پێکێت و به رده وام ده بێت.  (دفاع از یک خلق ص۱۶۲)

ناجیه ئه نساری یه کێک له ئه ندامانی په که که یه که به ئیلھام وه رگرتن له ھزری گه وره ی فرقه ی په که که  و په ژاک له باره ی ماڵ و ماڵباته وه به مجۆر ده دوێت:

… دوای ھه ڵوه شاندنه وه ی سیستمی دایک سالاری له ئه نجامی گه له کۆمه ی گه وره ی میژوو شه مشه مه کۆێره زیگوراتنشینه کان که دانه ر و پێکھێنه ری ئه م پرۆژه یه بوون ھاوکات له گه ڵ خه بات بۆ سیستمی نوێ خه ریکی بونیادنانی ئاسۆی دوور بوون گه وره ترین مه ترسی سه ر رێگایان به ده سه ڵات گه یشتنی دووباره ی خواژنه کانی سه رده می زێڕین بوو که ده بوایا رێگایه ک بۆ به ره نگاربوونه ببینیه وه  و له مێشکه کان بسڕێته وه . ئایدیۆلۆژیای سیسته می نوێ له سه ر ئه م بنه مایه ده ستیان کرد به سازکردنی ماڵ و ماڵبات. ئه م ده زگا ده سکردانه  که له کاتێکی نێزیک دا بوونه قایم ترین قه ڵای نه به زی سیسته می پیاوسالاری و قه فس و زیندانێکی جۆان بۆ ژنان. ئه مه له سه ده کانی زۆر وه ک چه کێکی کارا به ده ست سیسته می پیاوسالاره و بووه  بۆ له کارخستنی ژنان. ئه م ده زگایه ھێز و به ھره ی ژنانی یه خسیر گرت و به ره و له ناو چوون ھانی دان. ئێستا سه ره ڕای ئه م ھه موو پێشکه وتنه جۆراوجۆرانه  که له ھه موو گۆڕه پانه کاندا به دی ھاتووه ھێشتاش ئه ڵته رناتیڤێک بۆی نه بینراوه ته وه . ماڵ و ماڵبات سیستمێکی وه ھا بووه که رۆڵی سه ره کی له دانانی سیستمی پیاوسالاریدا گێڕاوه .  (نشریه بهار زن شماره ۲ مرداد-شهریور ۸۲)

یه کێکی دیکه له ئه ندامانی ئه م گرووپه به نێوی سه ما یوجه که له ئه نجامی قسه خۆرێندراوه کانی فرقه له ئووتی ۱۹۹۶ بۆمبێکی به خۆیه وه  به ست و ته قاندیه وه که له ئه مجامدا ژماره یه ک سه ربازی کوشت به به راوه ردکردنی خۆی له گه ڵ دایکانی دیکه به م جۆری بنه ماکانی ده پێکێت:

ھه ڵبه ته دایکانمان زۆرتر له ھه موو که سێک پیشانده ری وڵاتمانن به ڵام لایه نی نێگه تیڤی. وه ک ھه وی نێوان گه ریلایه کی ژن و دایکانمان چیه ؟ ھاوسه رگیری ده بێته ھۆی ئه وه ی که له شی دایکان زووتر له ناو بڕوات و ھۆکاری ئه مه بۆ ژنه گه ریلاکانیش مه رجی سه خڵه تی شاخه . به ڵام جیاوازی گرنگ ھه یه گه ریلا بووین ده روونی ژن خاوێن و جوان ده کات. به ڵام مێردکردن مروڤ کۆێله ده کات و ده روونی له نێو ده بات و ره شی ده کات. روخساری دایکانمان له ره نج و سه خڵه تی پیاوه کانیان ره ش بووه . له شی گه ریلای کچ له نێۆ گه رمایی شه ڕدا ره نگێکی مه یله و ره ش به خۆیه وه ده گرێت و ده برقێته وه . مرۆڤ کاتێک له گه ریلا کچه کان قسان ده کات تێده گات که زه ڵاڵ بوون ھه ی به ڵام دایکانی ئێمه وه ھا نین. (نشریه بهار زن ص ۲۳)

ھزری لاده ری زاڵ له بواره جۆراوجۆره کانی په که که پیشان ده دات که ئه م فرقه تێرۆریستیه به شۆرینه وه ی مێشکی ئه ندامان و ئه خسیر گرتنیان له قه واره ی داخراو و کۆنترۆڵ کراوی مێشک و ئه قڵدا به شێوازێک وه ک ماکینه ده رھاتووه که کۆنترۆڵی ھه موو ره فتاره کانی ئه وان له نێو ئه م فرقه یه دا ده کات.

۴-    ئۆجالان و شێوازه ھێرش بردنه که ی بۆ خۆی له نێو فرقه دا

فرقه تێده کۆشێت ھه ڵبژارده کانی رابردووی ئه ندامانی بباته ژێر پرسیاره وه و ئه وان بخاته نێو دوودڵی و دڵه ڕاوه کێیه وه . ئه مه وه ک ده روونناسان ده ڵێن قه یرانی شووناسه که فرقه دایڕشتووه . له کاتێکدا که ئه ندامان ده گه ڕێنه وه بۆ رابردوویان و چاوێک به ھه ڵسووکه ت و نرخه کانیاندا ده خشکێنن ھاوکات سه رکردانی فرقه ئه وان به سیستمی نوێ بوردمان ده که ن و وایان تێده گه ینن که پێشتر به ھه ڵه دا رۆیشتووه . ئه مه ده بێته ھۆی ئه وه ی که ئه ندامان نه زانن چی راسته و ده بێت چی بکه ن و چی ھه ڵبژێرن و تووشی دوودڵی و دڵه ڕاوه کێ ده بن و چیتر ئه و بڕوای که بۆ خۆیان بوو نامێنێت. (فرقه درمیان ما صص ۱۰۷ و ۱۰۸)

ئۆجالان به کارھێنانی ئه م رێبازه ھه رچه ند کات جارێک تێده کۆشێت رابردووی گرووپ و دۆستانی بباته ژێر پرسیاره وه که ئه وانی له بیر و ھزری کراوه دوور خستووته وه و ھه میشه ئه م نیگرانی و دڵه ڕاوه کێیه ھه بێت که له رابردوودا چ ھه ڵه یه کیان کردووه . ئه و ھه ڵه کانی فرقه  به مجۆره ده گێڕێته وه .

… نه خۆشی ده وڵه ت و ده سه ڵات بووین له تاکه کاندا ھه ڵقوڵاوی کۆمه ڵگای دواکه وتووه که له ھه رجۆره پێداویستی په روه رده یی و زانستی و مرۆیی رژده که که سایه تی خۆپه ره ستی مه ترسیدار ده خۆڵقێنێ. بۆ دابین کردنی حه زه کانی خۆی کێشه ئاسایه کانیش به زه بری چه ک و توندوتیژی چاره سه رده کات. ئه مه له که سانی دواکه وتوو زۆرتر به رچاو ده که وێت. به تایبه ت که له ده ورانی باندگه رایی که سایه تی زۆر وه حشی سه ریان ھه ڵدا. وای لێھاتبوو که ئه گه ر یه کێک له به درخترین ھه واڵه کان به قه د سه ری ده رزیه ک ئازاری ده دان بێ به زه یانه ده یانکوشت و ئه مه شیان کردبوو به شێوازی فه رمانده یی و سه رۆکایه تی. گه وره ترین ترسیش ئه مه بوو. ته نانه ت وای لێ ھاتبوو که به بیانووی دابین کرتنی که ره ستی ژیان و یا زۆر جار بۆ رزگار بوون له ده ستیان ده یانھه ناردن بۆ جۆره چالاکیه ک که رێگای گه ڕانه وه ی تێدا نه بوو. ھه ڵبه ت دواتر ئه م گه نده ڵیان ئاشکرا بوون. به ده ست ھێنانی ده سه ڵات و پله و پایه ببوو به خۆشترین و سه ره نج راکێش ترین بابه ت. چاوه کانی به ته واوه تی کوێر کردبوو. چوونکه ته نیا له رێگه ی ده سه ڵاته وه بوو که ده یانتوانی بگه نه ئارمانجه کانیان. نه خۆشیه پیسی ده سه ڵات زۆر خراپ ته شه نه ی کردبوو. یاری ده سه ڵات به خۆشترین یاری بۆ سڕینه وه ی که سانی دیکه و ره قیبان ده رھاتبوو ئه مه ترسناکترین شێوازی لاده ری نێو په که که  بوو.

… دوویه مین ھه ڵه ی سه ره کی په که که پێناسه ی نه ته وه و شه ڕی رزگاری نه ته ویه . نه ته وه  بووین و گه یشتن به وه له رێگای شه ری رزگاری نه ته وه ییه وه وه ک ده ستوورێکی قورئانی لێھاتبوو. چوونکه ھه موو پاشماوه کۆنه کانی سوسیالیزم و نموونه ی شه ڕه کانی ھاوچه رخ ئه مه یان ده سه پاند. وای لێھاتبوو که ده گوترا تا به قۆناخی نه ته وه بووینه که ئازادی و وه ک ھه وی و ته نات مرۆڤی ھاوچه رخ پێک دێت و رێگای گه یشتن به مه ش شه ڕی رزگاری نه ته وه ییه که له سێ قۆناخی ئستراتژی به رگری و ھاوسه نگی و ھێرش پێک دێت. ئه م شه ڕه  ھه موو شوێنێکی داگرتبوو. رێگاکان ده ره وی وڵات و کێوه کان و گرتووخانه کان و گونده کان و شاره کان. ئه و کاته ی که ئه م ده مارگیریه له مرۆڤی رۆژھه ڵاتی ناویندا به تایبه تمه ندیه کی ژنێتیک ده رھاتبوو چیتر ته نیا رێگا شه ڕی رزگاری نه ته وه یی بوو. بۆ گه یشتن به نه ته وه یه کی به شه ره ف و نرخ رێگایه ک جیاوازتر له مه نییه . شه ڕ ببوو به ده سته واژه یه که ی پیرۆز. شه ڕ له م رێگایه دا له جیھادی ئیسلام گرنگتر بوو. دیار بووکه ھه موو بۆچوونه کان تووشی دۆگماتیزم بوون. وه ک تێڕوانینی ده سه ڵات بۆ پێوره کانی دیکه . (دفاع از یک خلق ص ۳۲۹ و ۳۳۰)

۵-    ته کنیکه کان و رێبازه تایبه ته کانی په که که بۆ راگرتنی ئه ندامان له نێو فرقه دا

دوای ئه وه ی که قۆناخی راکێشان و دزه و کۆنترۆڵی مێشک و شوشتنه وه ی ئه قڵ ته واو ده بێت فرقه کانی په که که و په ژاک بۆ ئه وه ی بتوانن ئه ندامان بۆ ماوه یه کی زۆر رابگرن و له ماینه وه یان دڵنیابن رێباز و تاکتیکی زۆر به کارده به ن که بڕێکیان ئه مانه ی خواره وه ن:

• راگرتنی تاکه کان له شوێنێکی داخراو و رێگری له په یوه ندی کردن به دۆستان و ئه ندامانی ماڵبات و که سانی جیابوو له فرقه
• مه رجی کردنی ئه ندامان له سه ر بنه مای سیستمی ھاندان و وڵام
• دابین کردنی جه وێکی ئه منیه تی له گه ڵ ترساندن و بچووک خستن و ھه ڕه شه
• به ڕێوه بردنی به رنامه ی په روه رده ی درێژخایه ن بۆ سه رقاڵ کردنی ئه ندامان تا به شتێکی دیکه بێجگه له فرقه بیر نه که نه وه .
• دانانی کێ به رکێ ساخته و زه ق کردنی سمبۆلی ساخته بۆئه ندامان
• سه رکووت کردنی سۆز و ھه ست و ئاره زوو به ئارمانجی گه یاندن به لووتکه ی بێ به زه یی و…
• تێکدانی که سایه تی تاکه کان له کاتی ھێرشی ره خنه ی گشتی که به ته واوه تی رابردووی تاکی ته فروتوونا ده کرد و بیری گه ڕانه وه  بۆ کۆمه ڵگای تێدا خاپوور ده کرد.

[۱][۱]  احمدی، احسان و سمیه ساه حسینی، در قلمرو سایه ها، جستارهایی در روان شناسی فرقه ها، تهران نشر نارگل، ۱۳۹۴، ص  ۴۵

[۲]  مستند سراب

[۳] کاظمی، احمد، کتب آسیا ۴، موئسسه فرهنگی و مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران، ص  ۲۸۵

[۴] همان ۲۸۳