گفتگو با “عثمان باشقالی” روزنامه نگار سابق اسپوتنیک نیوز بخش کردی اقلیم کردستان عراق:
همان طور که می دانید کودکان از لحاظ فکری و جسمی به رشد کامل نرسیده اند و می بینیم در جنگ و خشونت همانند زنان بیشتر قربانی می شوند. چرا این پدیده در خاورمیانه بیشتر دیده می شود؟
– این مسئله نه تنها در خاورمیانه بلکه در همه کشورهای عقب مانده دیده می شود از شرق بگیرید تا غرب. کودکان را برای جنگ و خشونت های بین گروه ها و احزاب متخاصم مورد استفاده قرار می دهند. اما چون خاورمیانه پر از مشکل و تنش است لذا این مسئله نقض حقوق کودکان هنوز ادامه دارد. اکنون هم می بینیم این پدیده روز به روز بیشتر می شود. گروه های مسلح نیز تلاش می کنند تا کودکان را برای اهداف خود جذب کنند. بر اساس همه قوانین بین المللی، دینی و شرعی استفاده از کودکان برای اهداف سازمانی و تشکیلاتی مسلحانه ممنوع و حرام است. چون بر اساس معیارهای حقوقی و دینی و حتی هنری فردی بی گناه است. این کودکانی که در گروه های مسلح مورد استفاده قرار می دهند همانند ربات هستند یعنی هر فرمانی به آنها بدهند اجرا می کنند. یعنی از دستور فرمانده خود تبعیت می کنند و این کودکان از حقوق طبیعی خود محروم می شوند. از حق تحصیل، تربیت توسط پدر و مادر، بازی با دوستان خود و از همه چیز محروم می مانند. اگر هم در جنگ ها کشته نشد به فردی درنده تبدیل می شود. چون در شرایط بسیار بدی بزرگ شده و فقط کشتن را یاد می گیرد. متاسفانه این پدیده خیلی خطرناک و ترسناک است.
شما به خطرناک بودن و ترسناک بودن اشاره کردید. چرا گروه های مسلح بیشتر به سوی کودکان می آیند تا جذب کنند نه بزرگسالان؟
– ببینید کودکان مثل یک کاغذ سفید هستند و می توان هر چیز دلخواه را روی آن کشید. در ذهن کودک هر چه بنویسیم همان در ذهن اش می ماند و به آن اعتقاد پیدا می کند. برای همین نیز استفاده از کودکان برای احزاب و گروه ها با هدف منافع سیاسی و ایدئولوژیک آسان است. چون با این کار به راحتی به هدف می رسند لذا تلاش می کنند تا بیشتر بر کودکان تمرکز نمایند. یعنی کودک را طبق ایدئولوژی خود بزرگ می کنند و کودک فقط به آن باور دارد و غیر آن را قبول نمی کند. هر چیز غیر آن ایدئولوژی را در جهان اشتباه می پندارد. فقط ایدئولوژی حزبش را درست می بیند و برای همین نیز بر کودکان تمرکز می کنند. ضمنان کودک در مقایسه با افراد بزرگسال بیشتر آماده است خود را به کشتن بدهد یا دستورات را اجرا نماید چون مغزش هنوز کامل رشد نکرده و خیلی چیزها را نمی داند. تصور می کند فقط هر آنچه فرماندهانش می گویند درست است. چون تجربه ندارد اصل قضیه را تشخیص دهد. می دانیم بارها کودکان رفتند و خود را در میان مردم منفجر کردند. مردم را به قتل رساندند و حتی داعش به کودکان تمرین می داد تا سر مردم را ببرد. هدف این است این گونه آموزش ببینند. درنده و به دور از انسانیت به بار آیند. تنها تصویر قتل و درنده خویی در ذهن آنها شکل می گیرد. متاسفانه قانونی وجود ندارد تا جنبه اجرایی به خود بگیرد و مردم خاورمیانه را نجات دهد.
شما به قانون اشاره کردید. در مورد دولت ها آدرس مشخص است اما درباره گروه های مسلح چنین نیست. آیا مکانیسمی بین المللی وجود دارد تا مانع جذب کودکان توسط گروههای مسلح شود یا بر آنها فشار بیاورد و از آنها بخواهد کودکان عضو را مرخص کنند؟
– نه وجود ندارد اما گروه های متخاصمی که می جنگند مورد حمایت دولت ها قرار دارند. چون دولت ها آنها را برای منافع خود مورد استفاده قرار می دهند. درواقع دولت هایی که این گروه ها را به خاطر منافع خود به جان هم می اندازند می توانند جلوی آنها را نیز بگیرند. قوانین بین المللی نیز می تواند بر این گروه ها فشارهایی را اعمال کند مانند تحریم نظامی و یا دولت های حامی آنها را تحت فشار قرار دهند تا مانع استفاده از کودک سرباز شوند اما به خاطر منافع خود چشم پوشی می کنند. مثلا در عراق و سوریه دیدیم گروه های رادیکال اسلام جنایات مختلفی علیه کودکان انجام دادند اماکشورهای غربی آن را نادیده گرفتند. در شنگال در مورد ایزدی ها دیدیم. چگونه ممکن است کودک ۸ ساله را آموزش دهند تا افراد شصت ساله را به قتل برساند! یا این که مردم را با زور هر روز به بازار برده ها ببرند و بفروشند. اگر قوانین بین المللی واقعا اجرا می شد و یا اگر ابرقدرت ها واقعا اراده می کردند می توانستند مانع این اقدامات شوند. داعش را آوردند اجازه دادند هر جنایتی بکند سپس آن را جمع کردند. متاسفانه جامعه جهانی نیز در این زمینه به وظیفه خود عمل نمی کند و از این گروه ها برای منافع خود استفاده می کند.
به جامعه کردی برگردیم. گزارش های مختلف تایید می کند در پ.ک.ک و شاخه های آن نیز کودک سرباز وجود دارد. در سایت ه.پ.گ. نیز از تاریخ تولد و کشته شدن بسیاری از اعضا معلوم است کمتر از ۱۸ سال دارند. از طرفی مدعی احترام به دموکراسی و حقوق بشر هستند از طرفی نیز تاکنون صدها کودک در پ.ک.ک کشته شده اند. این که حرفی را می گویند و به آن عمل نمی کنند را چگونه ارزیابی می کنید؟
– ببینید کسی که از کودکان استفاده می کند کرد باشد یا پ.ک.ک یا هر کسی هم که باشد کاری غیرانسانی و غیرقانونی می کند. اما آنچه پ.ک.ک و شاخه هایش مدعی هستند که این کودکان عضو هستند اما به جنگ نمی بریم اگر هم می روند به دلخواه خود می آیند و عضو می شوند. ما آنها را با زورنمی آوریم. اما من معتقدم حتی اگر این افراد با میل خود نیز آمده باشند پ.ک.ک نباید اجازه دهد آنها مسلح شوند و در جنگ شرکت کنند. عرف و عادت و قوانین بین المللی و دینی و انسانی اجازه نمی دهند کودکان را مسلح کنند. چون کودک از نظر عقلی و بدنی هنوز کامل نیست. لذا خیلی راحت فریب می دهند و از او استفاده ابزاری می نمایند. این اقدام به نظرم کاری غیرانسانی، ضد حقوق بشر و ضد حقوق کودکان است. پ.ک.ک هم نباید کودکان را برای اهداف نظامی یا سیاسی مورد استفاده قرار داد.