نابودی گسترده جنگلهای زاگرس در استان کردستان این روزها آنقدر ملموس است که انسان میتواند به خوبی درد نابودی ریههای زمین را حس کند و از آن با نام تراژدی مرگ جنگلهای زاگرس یاد کند.
کوردپاریز/ مساحت استان کردستان ۲۹ هزار و ۳۷۰ کیلومترمربع است که نسبت به مساحت کل کشور که یک میلیون و ۶۴۸ هزار و ۱۹۵ کیلومترمربع است، ۱.۸ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است.
مساحت عرصههای طبیعی استان کردستان نیز شامل جنگل و مرتع براساس گزارشات رسمی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری یک میلیون و ۷۷۳ هزار و ۳۲۸ هکتار است که بر این اساس ۶۰ درصد از مساحت استان را جنگل و مرتع به خود اختصاص میدهد و اگر مساحت عرصههای طبیعی ایران را ۱۴۰ میلیون هکتار در نظر بگیریم، ۱.۳ درصد عرصههای طبیعی کشور در استان کردستان واقع شده است که حدود ۴۸ درصد آن را مرتع تشکیل می دهد.
.
کاهش ۲۶ درصدی حجم جنگلهای کردستان
در وضعیت فعلی با استناد به آمار ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری، مساحت جنگلهای استان کردستان ۳۷۳ هزار هکتار است در حالی که مساحت جنگلهای استان در سال ۱۳۳۲ حدود ۵۰۰ هزار هکتار گزارش شده که مقایسه آن با مساحت فعلی جنگلهای استان نشان میدهد که حدود ۱۳۰ هزار هکتار (۲۶ درصد) از مساحت عرصههای جنگلی استان کاهش یافته است.
متوسط سرانه جنگل در استان کردستان ۰.۳ هکتار است در حالی که این رقم در کشور ۰.۲ است که این نشان میدهد سرانه جنگل در استان از میانگین کشوری بیشتر است و در کشوری که سرانه جنگلی پایینی دارد مرگ حتی یک درخت هم بسیار با اهمیت است، اما با این حال سیر نابودی جنگلهای زاگرس و درختان بلوط کردستان همچنان ادامه دارد.
.
قاچاق چوپ بزرگترین نگرانی زاگرس نشینها
این روزها قاچاق چوب به یکی از بزرگترین نگرانیها برای مردم زاگرسنشین تبدیل شده است و اگر این روند فزاینده همچنان ادامه داشته باشد در سالهای نه چندان دور باید شاهد خواندن غزلهای خداحافظی برای این جنگلها باشیم.
همه روزه در لابهلای اخبار شاهد اخباری از حوزه قاچاق هستیم که این پدیده نامبارک وقتی در حوزه چوب رخنمایی میکند به یک معضل شوم و دغدغه برای دوستداران طبیعت تبدیل میشود چرا که نابودی جنگلها را به دنبال خواهد داشت.
قاچاق چوب یکی از مهمترین دغدغههای مردم استان کردستان است که این روزها به یک نگرانی عمده برای مردم تبدیل شده، تا جایی که اگر همین روند ادامه یابد شاهد تراژدی غمانگیز خداحافظی با جنگلهای بلوط خواهیم بود.
تنوع درختان در جنگلهای کردستان سبب شده است که چشم طمع قاچاقچیان چوب همواره به دنبال جنگلهای این منطقه باشد تا جایی که تقریباً روانه اخبار قاچاق چوب در این استان شنیده میشود که مقصد اغلب این چوبها، استانهای شمالی کشور و کارخانههای تولید کاغذ هستند.
.
کشف ۲۲۶ مترمکعب چوپ قاچاق
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان در خصوص میزان آخرین کشفیات چوپ قاچاق در کردستان طی سالجاری گفت: از ابتدای سال تا پایان مهرماه در مجموع ۲۲۶ مترمکعب چوب قاچاق از قاچاقچیان کشف شده است.
سعدی نقشبندی اظهار کرد: تعداد کل پروندههای کشفیات در استان ۴۳ فقره بوده که شهرستان قروه با تشکیل ۱۸ فقره پرونده بیشترین عملکرد را در این زمینه دارا است.
وی با بیان اینکه کل حجم چوب کشف شده ۲۲۶ متر مکعب بوده است، افزود: از این میزان ۵۷۵ کیلوگرم آن به صورت زغال از قاچاقچیان کشف و ضبط شده است.
.
مشکلات معیشتی، فقر و بیکاری مهمترین عوامل قاچاق چوب
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان به علل و عوامل افزایش قاچاق چوب در این استان اشاره کرد و ادامه داد: وجود مشکلات معیشتی، فقر و بیکاری ساکنین و تصور نابجای حقوق عرفی در قطع درختان خودرو، عدم آگاهی بهرهبرداران از اهمیت جنگل در حفظ آب و خاک و کاهش واردات و نیز ممانعت از بهرهبرداری جنگلهای شمال و در نتیجه افزایش قیمت چوب را از مهمترین عوامل قاچاق چوب در کردستان عنوان کرد.
نقشبندی یادآور شد: عدم بازدارندگی قوانین موجود، وسعت عرصههای طبیعی و ناکافی بودن پرسنل و امکانات و گستردگی عرصهها، وجود جادههای فرعی فراوان که مسیر حمل و نقل حجم قابل توجهی از چوبهای قاچاق است و بازدارنده نبودن برخوردهای قضایی و قوانین موجود در این رابطه از دیگر عوامل روی آوردن مردم به بحث قاچاق چوب است.
به نظر میرسد قاچاقچیان چوب که اغلب برای دستیابی به سود کلان اقدام به قطع درختان میکنند، از این نکته غافل هستند که در نهایت ضرر این کار در آینده نصیب فرزندان خود آنان خواهد شد، زیرا زمین بدون درخت در تأمین حیات انسان حرفی برای گفتن نخواهد داشت.
تداوم روند قطع درختان در جنگلهای کردستان در دراز مدت میتواند منجر به نابودی جنگلها شده و به محیط زیست منطقه صدمات بسیاری وارد کند و از این رو مقابله با این امر نیازمند اقدامات جدیتر و برنامهریزی بیشتری است.