کردهای عراق در برابر پ.ک.ک؛ اقلیم، شبه نظامی شورشی نمی خواهد

مردم محلی گزارش ربوده شدن زنان و مردان نوجوان توسط پ.ک.ک را داده اند که هرگز دیگر از آنها خبری شنیده نشده است؛ بسیاری می گویند که استخدام کنندگان نیرو برای پ.ک.ک اغلب در کافه ها و دیگر محل هایی جوانان جمع می شوند، «افراد ضعیف» را هدف می گیرند و شکار می کنند.

به گزارش کوردپاریز به نقل از پایگاه خبری – تحلیلی میدل ایست نیوز: تنش ها در منطقه کردستان عراق در حال افزایش است و مقامات دولت اقلیم علیه پ.ک.ک صحبت می کنند که از مدت ها پیش در آن جا استقرار داشته است. این اظهارات شدیداللحن علیه پ.ک.ک ظاهرا در پی توافق امنیتی جدید بین مقامات اربیل و بغداد تشدید شده است؛ این توافق که موضع قاطعانه ای در آن علیه پ.ک.ک اتخاذ شده، بخشی از یک تلاش هماهنگ برای تحت فشار قرار دادن این گروه و وادار کردن آن به ترک مخفیگاه های دیرینه خود در کوه های شمال عراق است.

ترور یک مقام مرزی کرد در ۸ اکتبر توسط پ.ک.ک و حمله به یک خط لوله اصلی در منطقه کردستان و سربازان پیشمرگه در اوایل ماه نوامبر، تنش های طولانی مدت بین دولت اقلیم کردستان و پ.ک.ک را به اوج رساند. به نظر می رسد پ.ک.ک می خواهد نشان دهد که عراق را با صلح و آرامش ترک نمی کند.

در گفتمان غربی «کردها» اغلب یک گروه قومی یکپارچه با اهداف مشترک شناخته می شوند و توجهی به اختلافات ملموس تاریخی، جغرافیایی و ایدئولوژیکی میان احزاب و جناح های مختلف سیاسی کرد نمی شود. فعالیت های جنگ طلبانه گروه های مسلح به رهبری کردها ثبات را در سطح محلی و منطقه ای در ترکیه، عراق و سوریه از بین برده است، اما متاسفانه توجه چندانی به آنها نمی شود. پ.ک.ک مدت هاست که در ایالات متحده، اتحادیه اروپا و ترکیه یک گروه تروریستی قلمداد می شود و سابقه اختلافات بین دولت محلی اقلیم کردستان و پ.ک.ک به مدت ها پیش بازمی گردد.

سیروان بارزانی در سال ۲۰۱۴ که در جبهه های جنگ علیه داعش می جنگید، در مصاحبه ای گفت که پ.ک.ک مشکل اساسی کردهاست؛ اما آن زمان داعش مناطق وسیعی از خاک عراق را اشغال کرده بود و قصد داشت شهر اربیل را هدف بگیرد و به گفته بارزانی، نیروهای اقلیم توانایی آغاز یک درگیری دیگر را نداشتند. سال ۲۰۱۹ بارزانی بار دیگر بر مشکلات پ.ک.ک برای دولت محلی اقلیم تاکید کرد، اما گفت هنوز زمان آن فرا رسیده است که موضوع را علنی کنند. اما اوایل سپتامبر سال ۲۰۲۰ با کاهش قابل توجه تهدیدهای داعش، بارزانی نهایتا آشکارا از لزوم اقدام علیه پ.ک.ک در شمال عراق سخن گفت و دولت مرکزی تقاضای اقدام و کرد ازمانی که کل سلاح ها در عراق تحت کنترل دولت قرار نگیرد، مردم همچنان از سوی این گروه مورد حمله قرار خواهند گرفت و نگرانی های امنیتی مانع از سرمایه گذاری در منطقه خواهند شد. به گفته بارزانی، پ.ک.ک ۳۷ پایگاه در منطقه کردستان عراق دارد. بارزانی همچنین از نفوذ پ.ک.ک در مناطق مورد مناقشه شنگال در نزدیکی مرز سوریه سخن گفت و به این مساله اشاره کرد که بسیاری از ایزدی ها در پی درگیری ها و نبود امنیت ناشی از حضور همزمان گروه های مختلف مسلح امکان بازگشت به منطقه را ندارند.

مسعود بارزانی، رئیس پیشین دولت اقلیم، نیز در ماه سپتامبر علیه مصادره زمین ها توسط پ.ک.ک و اخاذی مردم محلی در کردستان عراق و در بیانیه ای از طرف حزب دموکرات کردستان ادعا کرد: «برده داری در جهان پایان یافت، اما در درون پ.ک.ک ادامه دارد.»

سرانجام، مقامات بغداد و اربیل در ۹ اکتبر توافقنامه ای را با هدف بازگرداندن امنیت در سنجار امضا کردند که بخشی از آن به بیرون راندن پ.ک.ک از منطقه مربوط می شود. دو طرف در ۲۴ نوامبر شش هزار نیروی امنیتی را به شنگال اعزام کردند و این طرح را به اجرا گذاشتند. توافقنامه با واکنش شدید پ.ک.ک روبرو شد و این گروه در دو ماه گذشته چندین حمله به نیروها، امکانات و زیرساخت های اقلیم داشته است. دولت های عراق، ایالات متحده و فرانسه، همگی این حملات را محکوم کردند.

محکوم کردن آشکار پ.ک.ک این فرصت سخن گفتن را برای دیگرانی که احساس می کنند قربانی این گروه بوده اند، فراهم آورده است. اخیرا جوامع آشوری ساکن نزدیک دهوک در شمال عراق هم پ.ک.ک را محکوم کرده اند.

در جنوب شرقی کردستان عراق هم افکار عمومی علیه پ.ک.ک است. حزب دموکرات کردستان در شمال و اتحادیه میهنی کردستان در قسمت جنوب شرقی منطقه در نزدیکی مرز ایران از دیرباز اختلافات سیاسی داشته اند. از تلاش های اخیر برای از بین بردن شکاف ها می توان به جلسه ۹ نوامبر و تشکیل جبهه واحد علیه پ.ک.ک اشاره کرد. پشتیبانی از پ.ک.ک یا حتی پذیرش آن در منطقه جنوب شرقی کردستان عراق نیز تغییر کرده است. مردم محلی گزارش ربوده شدن زنان و مردان نوجوان توسط پ.ک.ک را داده اند که هرگز دیگر از آنها خبری شنیده نشده است؛ بسیاری می گویند که استخدام کنندگان نیرو برای پ.ک.ک اغلب در کافه ها و دیگر محل هایی جوانان جمع می شوند، «افراد ضعیف» را هدف می گیرند و شکار می کنند.

یکی از مقامات امنیتی آسایش که چون مجاز به گفت و گو با رسانه نبود، خواست نامش مشخص نشود، با عصبانیت از «امتناع پ.ک.ک از گوش دادن به حرف های مقامات دولت محلی اقلیم» سخن گفت و افزود دولت محلی مدت ها پناه دهنده جنگجویان پ.ک.ک بوده چون به آنها به چشم بخشی از مبارزه بزرگ تر برای یک دولت کرد می نگریسته است. او همچنین ادعا کرد پ.ک.ک جوانان مشکل دار و افرادی با مشکلات مالی و خانوادگی را می رباید و استخدام می کند. چندین نهاد بین المللی مستنداتی درباره استفاده پ.ک.ک از کودک سربازان تهیه کرده اند.

برخی از کردها اکنون به جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده که یک سیاستمدار طرفدار کردها انگاشته می شود، چشم امید دوخته اند. گفته می شود نگرانی بایدن درباره کردها یکی از دلایل اصلی رای مثبت او به حمله آمریکا به عراق در کنگره بوده است. بایدن در اوایل سال ۲۰۱۶ پ.ک.ک را با داعش قیاس کرد و گفت هر دو «تهدیدی یکسان» به شمار می روند و «یک گروه تروریستی» هستند. با این حال، بایدن یگان های مدافع خلق را بخشی از پ.ک.ک نمی داند. (شمار زیادی از نیروهای مدافع خلق پیش از پیوستن به این گروه، در پ.ک.ک علیه ترکیه جنگیده اند.) بایدن در سال ۲۰۱۹ عملیات بهار صلح ترکیه در مناطق کردنشین شمال سوریه را محکوم کرد و نوشت «دونالد ترامپ نیروهای دموکراتیک سوریه را فروخت و به یک متحد اصلی محلی در مبارزه با تروریسم، خیانت کرد.» با این حال، بسیاری از فرماندهان یگان های مدافع خلق با این سازمان تروریستی در ارتباط بوده و هستند که یعنی هرگونه سرکوب پ.ک.ک در عراق بر شرق سوریه نیز تاثیر خواهد داشت.

در حال حاضر، انحصار اسلحه در اختیار دولت با هدف ارتقاء شرایط و بهبود امنیت در دوران پسا-داعش برای دولت اقلیم کردستان از اتحاد های ساده مبتنی بر قومیت مهم تر است. به نظر می رسد پ.ک.ک آنقدر به کردهای عراق آسیب رسانده که تاب تحمل آنها را ربوده است.