نگاهی به دیدارهای مقامات ترکیه و سوریه؛ چه گروه‌هایی به وحشت افتادند؟

احتیاط طرف ها در پوشش خبری نشست

روزنامه های ترکیه معمولاً تمام خبرهای مربوط به فعالیت های دستگاه دیپلماسی و حتی اقدامات وزارت دفاع و دستاوردهای نظامی و امنیتی دولت اردوغان را خیلی سریع و به شکلی حماسی و اغراق آمیز، در سرنا و کرنا می کنند. اما این بار چنین نشد و ظاهراً دولت دستور داده که اطلاعات به صورت قطره چکانی منتشر شود. شاید به این دلیل که سوریه مانند ترکیه اشتیاقی از خود نشان نداده و مشاورین اردوغان هم هنوز مطمئن نیستند که آیا می توانند در این مسیر امتیاز به دست بیاورند که اصطلاحاً آن را در داخل بفروشند یا نه.

در بیانیه وزارت دفاع روسیه نیز به اختصار به چنین نکاتی اشاره شده است: «سه وزیر راه‌های حل بحران سوریه و مشکل پناهجویان و تلاش‌های مشترک برای مبارزه با گروه‌های افراطی در سوریه را بررسی کردند.» در این بیانیه آمده است: «وزرا به ماهیت سازنده گفت‌وگو بین خود و لزوم تداوم آن اشاره کردند».

دمشق چه می خواهد؟

الوطن به نقل از برخی منابع امنیتی دولت بشار اسد، از این موضوع خبر داده که هیات امنیتی – دفاعی اعزام شده از دمشق، در نشست مسکو، به طور شفاف، این شروط را روی میز گذاشته اند:

الف) خروج ارتش ترکیه از کلیه مناطق سوریه.

ب)  احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه.

ج)  بازگشایی بزرگراه M4 .

د) پایان دادن به حمایت از شبه نظامیان موسوم به معارضین سوری.

شروط روشن دولت سوریه برای ترکیه، مقدماتی برای عادی سازی روابط هستند. با نگاهی اجمالی به این بندها، می توان دریافت که هیچکدام از خواسته های دولت بشار اسد، نه غیرمنطقی و نه غیرقابل اجرا هستند.

دولت اسد می توانست در مورد خطاهای چند سال اخیر ترکیه و لطماتی که به منافع سوریه زده، حتی طلب خسارت کند. اما پیداست که دمشق نیز از کاهش تنش در منطقه دفاع می کند و شروطی را روی میز گذاشته که اجرای آنها می تواند ضامن حسن نیت آنکارا باشد.

نمی توان انتظار داشت که بخشی از خاک سوریه در اشغال ارتش ترکیه باشد اما بشار اسد برای دیدار با اردوغان اشتیاق نشان دهد. ضمن این که تسلیح و تجهیز بیش از دویست هزار نفر از شبه نظامیان ضد بشار اسد از سوی آنکارا، موضوعی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت.

 دو گروه که از دیدار ترکیه و سوریه، به وحشت افتادند

یکی از بهانه های همیشگی ترکیه برای نادیده گرفتن تمامیت ارضی و حاکمیت ملی دولت سوریه، حضور نهادهای اقماری پ.ک.ک در مناطق کردنشین شمال و شرق سوریه است.

نهادهای اقماری پ.ک.ک با نام ها و عناوین دهان پرکنی همچون سازمان خودگردان شمال سوریه، نیروهای سوریه دموکراتیک یا مدافع خلق، در همراهی کامل با آمریکا، خود را در موقعیت آچمز می بیند. چرا که در نمونه های قبلی، زمانی که ترکیه به این یگان ها حمله ور شده، آمریکا برای دفاع از آنان اقدام خاصی انجام نداده است. در نتیجه اگر ترکیه و سوریه یکی شوند و حمایت روسیه را نیز با خود داشته باشند، موقعیت تمام نهادهای اقماری پ.ک.ک در سوریه به خطر خواهد افتاد.

مظلوم عبدی رئیس نیروی سوریه دموکراتیک و نهادی که خود را مجلس دموکراتیک شمال و شرق سوریه نامیده، با انتشار چند بیانیه، اعلام کردند که نسبت به نشست سوریه بدگمان هستند و مردم سوریه باید برای مقابله با اهداف ۳ جانبه اسد – پوتین و اردوغان، واکنش نشان دهند!

گروه دیگری که به دیدار سه جانبه مسکو معترض شده، ده ها هزار نفر از معارضین مسلح اسد هستند که در شهرک ها و مناطق مرزی تحت کنترل خود، راهپیمایی کرده و شعار مخالفت سر دادند. آنان در چند سال گذشته، همواره تحت الحمایه دولت اردوغان بوده و علاوه بر آن که آذوقه، حقوق، سلاح و مهمات خود را از آنکارا دریافت کرده اند، امکان اقامت خانواده هایشان در ترکیه، فراهم شده است.

این گروه های مسلح، امیدوار بودند که پس از براندازی دولت اسد، در سوریه به قدرت برسند و در همسویی با ترکیه، قدرت ر ا در دست بگیرند. اما حالا رویاهای خود را بر باد رفته می بینند.

در پایان باید گفت، حالا توپ در زمین اردوغان است و در صورتی که دولت ترکیه واقعاً به شکل مبنایی و اصولی از تصمیمات و اقداماتی که در سوریه انجام داده، پشیمان شده و عقب نشینی کرده باشد، راه برای عادی سازی و جبران خطا وجود دارد. اما اگر صرفاً انگیزه انتخاباتی و سیاسی در میان باشد، گفتگوها به نتیجه نخواهد رسید.