محمد شیاع السودانی امروز وارد تهران میشود تا در شرایطی که تنشهای ژئوپلتیک خاورمیانه بحرانها و آشوبها را به یک مسأله دائمی تبدیل کرده، ایران توجهات جهانی را به خود جلب کند. طبق بیانیه دفتر نخست وزیر عراق، هدف این سفر بررسی روابط دوجانبه، راههای تقویت آن و تحولات منطقه است. در دو دهه اخیر، عراق همواره در کانون توجه قدرتهای منطقهای و بینالمللی قرار داشته و به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، به محلی برای رقابت بازیگران مختلف تبدیل شده است.
همسایه خاص ایران
جمهوری اسلامی ایران به دلیل هممرزی با عراق و اشتراکات سیاسی، تاریخی و فرهنگی، نسبت به دیگر بازیگران منطقهای، جایگاه ویژهای دارد و نمیتواند نسبت به وضعیت این همسایه بیتفاوت باشد. نخستین مقصد خارجی مسعود پزشکیان رئیسجمهوری ایران در شهریورماه امسال عراق بود، کشوری که روابط تاریخی و سیاسی آن با ایران همیشه در کانون توجه دیپلماسی منطقهای قرار داشته است. ایران و عراق در بسیاری از مسائل منطقهای همراستا بودهاند، از جمله در موضوعات مانند آتشبس یمن و تسهیل مذاکرات ایران و عربستان.
مقاومت در عراق و فشار آمریکا
عراق این روزها در شرایط بحرانی قرار دارد، به ویژه در پی طراحیهای جدید ایالات متحده و اسرائیل برای تغییر نظم امنیتی در خاورمیانه. واشنگتن و تلآویو پس از اتفاقات سوریه و سقوط بشار اسد، به دنبال تضعیف حکومتهای مرکزی در منطقه و تثبیت برتری رژیم صهیونیستی هستند. این استراتژی شامل ایجاد دولتهای ناتوان در منطقه است، تا از این طریق قدرتهای خارجی بتوانند کنترل بیشتری بر منطقه داشته باشند. در این راستا، تلاشهای بسیاری برای ضربه زدن به محور مقاومت در عراق صورت گرفته و آمریکاییها فشار زیادی بر بغداد وارد کردهاند.
السودانی پیامی خاص میآورد؟
سفر محمد شیاع السودانی به تهران به نظر میرسد با محوریت تحولات منطقهای، به ویژه وضعیت سوریه و فشارهای آمریکا بر گروههای مقاومت عراق، انجام شود. برخی منابع عراقی اشاره کردهاند که پروندههای مورد بحث در این سفر شامل نزدیک کردن دیدگاهها میان ایران و دولت انتقالی سوریه، فشارهای آمریکا برای برچیدن گروههای مسلح عراقی، و بدهیهای عراق به ایران خواهد بود. همچنین، قرار است السودانی پس از تهران به دوحه سفر کند تا در مورد مسائل مشابه با مقامات قطری رایزنی کند.
آزمون بغداد
در پسزمینه چالشهای منطقهای، برخی منابع خبری ادعا کردهاند که رئیسجمهور منتخب آمریکا از نخستوزیر عراق خواسته است تا گروههای مورد حمایت ایران در این کشور را محدود کرده و از دخالت در امور سوریه خودداری کند. با این حال، مقامات عراقی تأکید کردهاند که عراق هیچگاه اجازه نخواهد داد که این کشور به میدان رقابت با ایران تبدیل شود.
بغداد به خوبی از نقش ایران در ثبات این کشور پس از سالهای اشغال آگاه است و همواره بر اهمیت حمایت از ساختار دموکراتیک و قانون اساسی عراق تأکید داشته است.
