سمیرا رستمی
عبدالله اوجالان، رهبر زندانی گروهک تروریستی پ.ک.ک در طول چند دهه فعالیت خود نه تنها نتوانست به بهبود وضعیت مردم کرد در ترکیه کمک کند بلکه با اتخاذ رویکردهای افراطی و خشونت آمیز به عاملی برای توسعه نیافتگی مناطق کردنشین ترکیه و ایجاد ناامنی در منطقه به ویژه در ایران تبدیل شد.
عملکرد و افکار او نه تنها باعث تشدید بحران های اجتماعی و اقتصادی در مناطق کردنشین ترکیه شده بلکه با ایجاد گروه های وابسته به پ.ک.ک در ایران مانند پژاک موجی از ناامنی کشتار و غارت را در مناطق مرزی ایران به همراه آورده است.
عبدالله اوجالان با تأسیس پ.ک.ک در سال ۱۹۷۸ رویکردی خشونت آمیز و جدایی طلبانه را در پیش گرفت که بر خلاف شعار و ادعای خود برای آوردن آزادی و رفاه و توسعه یافتگی به تشدید تنشها و درگیریهای نظامی در این مناطق منجر شد. این درگیریها نه تنها باعث تخریب زیرساخت های اقتصادی و اجتماعی در مناطق کردنشین شد، بلکه سرمایه گذاریهای دولتی و خصوصی را نیز به حداقل رساند. دولت ترکیه برای مقابله با فعالیتهای تروریستی پ.ک.ک مجبور به اعمال محدودیتهای امنیتی و نظامی در این مناطق شد که این امر به نوبه خود باعث کاهش فرصتهای اقتصادی و توسعه نیافتگی بیشتر شد و باعث سوختن تر و خشک باهم شده است و حتی کردهایی که هیچ ربطی به این گروهک ندارند گرفتار شده اند و عملا کردهای ترکیه را در یک زندان سرباز قرار داده است.
افکار اوجالان که مبتنی بر مبارزه مسلحانه و ایجاد یک دولت مستقل کردی بود بدون در نظر گرفتن واقعیت های سیاسی و اجتماعی ترکیه تنها به افزایش خشونت ها و دور شدن از راه حل های مسالمت آمیز انجامید. این رویکرد نه تنها نتوانست حمایت گسترده مردم کرد را جلب کند، بلکه باعث شد تا دولت ترکیه هرگونه حرکت سیاسی معتدل در راستای حقوق کردها را نیز با شک و تردید نگاه کند و آن را به بهانه تروریسم سرکوب کند.
افکار و عملکرد اوجالان تنها به ترکیه محدود نشد، بلکه با ایجاد گروه های وابسته به پ.ک.ک در کشورهای همسایه از جمله ایران موجی از ناامنی و خشونت را به همراه آورد. گروه پژاک به عنوان شاخه ایرانی پ.ک.ک، با الهام از ایدئولوژی اوجالان به یکی از عوامل اصلی ناامنی در مناطق مرزی ایران تبدیل شده است. این گروه با انجام عملیات های تروریستی، کشتار غیرنظامیان و نیروهای امنیتی، و غارت اموال عمومی نه تنها امنیت مردم منطقه را به خطر انداخته بلکه باعث تخریب زیرساخت های اقتصادی و اجتماعی در این مناطق شده است. پژاک با استفاده از تاکتیکهای خشونت آمیز سعی در ایجاد ترس و وحشت در میان مردم مناطق مرزی ایران دارد. این گروه با حمله به پاسگاه های مرزی، کشتار نیروهای نظامی و امنیتی و ایجاد ناامنی در مناطق کردنشین ایران نه تنها به منافع ملی ایران آسیب رسانده بلکه باعث شده تا دولت ایران منابع قابل توجهی را برای مقابله با این تهدیدات صرف کند. این امر به نوبه خود باعث کاهش توجه به برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی در این مناطق شده است و پول هایی که می‌توانستند موجب ساخت کارخانه و توسعه یافتگی در کردستان ایران شوند صرف بازسازی ضربات این گروهک به مردم و ساختن پاسگاه ها و مقر نظامی برروی کوه ها به جای ساخت تله کابین و پیست ایسکی برای جذب گردشگر شده است. به غیر از عدم سرمایه‌گذاری در این مناطق این گروهک با تهدید مردم منطقه و درخواست باج از آنها عامل فقر و ناامنی حتی برای مردم عادی شده است و درصورت عدم همکاری مردم آنها را به ضرر های جانی و مالی تهدید میکنند
یکی از نکات قابل توجه در مورد اوجالان، تناقضات فراوان در افکار و عملکرد او به خصوص پس از دستگیری اش است. از یک سو، او خود را مدافع حقوق کردها معرفی میکند اما از سوی دیگر با اتخاذ رویکردهای خشونت آمیز و افراطی باعث افزایش رنج و محرومیت در میان کردها شده است. علاوه بر این، شواهد متعددی وجود دارد که نشان میدهد اوجالان و پ.ک.ک در طول سالها وابستگی هایی به دستگاههای اطلاعاتی ترکیه داشته اند. این وابستگی ها باعث شده تا اعتبار اوجالان به عنوان یک رهبر مستقل و مردمی زیر سؤال برود و بیشتر او را مهره ی میت ترکیه در لحظات حساس و برای عملی کردن اهداف استراتژیک ترکیه بدانند.
در نهایت، افکار و عملکرد عبدالله اوجالان نه تنها نتوانسته است به بهبود وضعیت کردها در ترکیه و منطقه کمک کند، بلکه به عاملی برای توسعه نیافتگی مناطق کردنشین ترکیه و ایجاد ناامنی در ایران تبدیل شده است. رویکردهای خشونت آمیز و افراطی او باعث شده تا راه حل های مسالمت آمیز و سیاسی برای حل مسئله کردها به حاشیه رانده شود. در عین حال، فعالیتهای گروههای وابسته به پ.ک.ک، مانند پژاک، باعث افزایش ناامنی، کشتار و غارت در مناطق مرزی ایران شده است.
برای دستیابی به صلح و توسعه پایدار در منطقه، لازم است تا افکار و عملکردهایی مانند آنچه اوجالان و پ.ک.ک نمایندگی میکنند به طور جدی مورد نقد و بازنگری قرار گیرد.
