انتظار اصلی آنکارا، بهویژه از سوی حزب حرکت ملی (MHP) و دولت باغچلی، این است که اوجالان بهصراحت از قسد بخواهد این ادغام را بپذیرد. با این حال، از جزیره امرالی هنوز هیچ موضعی رسمی در اینباره منتشر نشده است.
سکوت اوجالان، که معمولاً با دقت و هدفمندی سیاسی همراه است، اکنون در محافل سیاسی ترکیه و کردها بهعنوان نوعی “پیام غیرمستقیم” تعبیر میشود: یا نشانهی نارضایتی از روند فعلی است، یا تلاشی برای حفظ نفوذ بر شاخههای سیاسی و نظامی کردها در سوریه.
برای دولت اردوغان، پیشبرد روند صلح بدون حمایت سیاسی متحد ملیگرایش، باغچلی، تقریباً ناممکن است. از این رو، سکوت اوجالان میتواند شکافی در درون ائتلاف حاکم ایجاد کند. باغچلی بهروشنی اعلام کرده که “بدون مرزبندی قاطع پکک با قسد، روند صلح فاقد معناست”.
در مقابل، برخی چهرههای نزدیک به حزب عدالت و توسعه معتقدند فشار بیشازحد بر اوجالان برای اعلام موضع، میتواند فضای شکنندهی گفتوگو را نابود کند. آنان بر این باورند که “سکوت تاکتیکی” اوجالان، فرصتی برای حفظ کانالهای ارتباطی با بازیگران کرد در سوریه و جلوگیری از دوپارگی کامل میان کردهای ترکیه و سوریه است.
دمشق، قسد و محاسبات جدید
در سوی دیگر معادله، دمشق نیز با دقت تحولات را دنبال میکند. ادغام احتمالی قسد در ارتش سوریه میتواند نفوذ ترکیه را در شمال سوریه کاهش دهد، اما همزمان بهمعنای حذف یکی از مهمترین کارتهای فشار کردها در مذاکرات آینده خواهد بود. سکوت اوجالان در چنین شرایطی، به دمشق امکان میدهد زمان بخرد و در صورت تغییر موازنه، گزینههای جایگزین را روی میز نگه دارد.
آیندهی روند صلح؛ میان انتظار و فرسایش
اگرچه مذاکرات اخیر میان نمایندگان غیررسمی پکک و مقامات امنیتی ترکیه نشانههایی از ادامهی گفتوگو را دارد، اما بهگفته منابع نزدیک به روند صلح، «بدون روشن شدن موضع امرالی درباره قسد، هیچ گام عملی جدیدی برداشته نخواهد شد».
در واقع، روند صلح اکنون در نقطهای حساس میان انتظار و فرسایش قرار دارد. اگر سکوت اوجالان بیش از این ادامه یابد، احتمالاً بهجای حفظ تعادل، به عاملی برای بیاعتمادی دوطرف بدل خواهد شد — و در این صورت، روندی که با امید به ثبات آغاز شد، ممکن است در سکوت رهبر آن به بنبست برسد.