«سعدالله زارعی» در گفتوگو با خبرنگاران با بیان اینکه یکسال از تاسیس دولت جدید سوریه گذشته است، اظهار داشت: تصور اولیه این بود که دولت جدید دمشق با پشتیبانی ترکیه و کشورهای عربی میتواند یک دولت نسبتا مقتدر و فراگیری را در سوریه ایجاد و بر فضای آشوب غلبه کند و در نهایت وضعیت اقتصادی و امنیتی مردم این کشور بهبود یابد و سوریه تجربه جدیدی از حکومت مبتنی بر قانون و رفاه داشته باشد. این تصور و تبلیغات اولیه در رابطه با دولت جدید دمشق بود.
این کارشناس ارشد تحولات غرب آسیا افزود: جولانی رئیس دولت جدید سوریه با تغییر ظاهرش و انجام دادن یکسری کارهای نمادین تلاش کرد نشان دهد که دولتش فرقهگرا نیست و فاقد دیدگاههای افراط گرایی است و تلاش میکند یک زندگی توام با امنیت و رفاه را برای مردم سوریه فراهم کند. اکنون یکسال از تشکیل دولت جولانی گذشته است و در چارچوب ادعاها و وضعیت جاری افق این دولت قابل ارزیابی است.
حدود ۷۰ درصد از خاک سوریه خارج از کنترل دولت مرکزی است
وی در ارزیابی وضعیت سوریه جدید گفت: بر اساس گزارشهای مستند، دولت جولانی بر بیش از ۳۰ درصد خاک سوریه تسلط ندارد و حدود ۷۰ درصد از خاک این کشور در کنترل جریانهای خارجی و بعضا داخلی قرار دارد که خارج از حاکمیت دولت جولانی قرار دارد. بخشی از سوریه در منطقه شمال شرقی، مرکزی و اطراف دمشق تحت کنترل آمریکاست، در این مناطق آمریکاییها بدون هماهنگی با دولت جولانی آنجا را در کنترل دارند.
زارعی افزود: بخشیهایی از نواحی شمالی سوریه تحت کنترل نظامیان ترکیه است و بخشی از سوریه تحت نفوذ و کنترل رژیم صهیونیستی قرار دارد. صهیونیستها علاوه بر استانهای درعا، سویدا و قنیطره بر بخشیهای از استان ریف دمشق و بخشیهایی از مرزهای جنوب غربی سوریه تسلط دارند و هر روز در آنجا دست به اقدامات نظامی میزنند.
به گفته زارعی ، همچنین بخشی از سوریه تحت کنترل گروههای افراطی خارج از دولت سوریه است که بیشتر در مناطق ساحلی حضور دارند و بخشهایی از عشایر در منطقه بادیه خارج دولت دمشق فعالیت میکنند و بخشیهایی از سوریه در قسمتهای شرق و شمال در کنترل کُردها قرار دارد لذا دولت جولانی در یک وضعیت حداقلی قرار دارد و دولت یکی از چند واحد تشکیل دهنده اداره سیاسی را در اختیار دارد و بر بخش اعظم سوریه هیچ تسلطی ندارد.
تعرض و اقدامات تبعیض آمیز علیه اقلیت علویهای سوریه
این تحلیلگر تحولات غرب آسیا با بیان اینکه افراط گرایی در سوریه همچنان ادامه دارد، تصریح کرد: هرازگاهی اتفاقات وحشتناکی در بخشهای مختلف سوریه رخ میدهد و جمعیتهای بخصوص علوی، شیعه، مسیحی و کرد را تحت فشار قرارداده و دائما در وضعیت آشوب و ناامنی به سرمیبرند.
دولت جولانی “موقتی” است و قابلیت بقا ندارد
وی با اشاره به شعارهای دولت جدید دمشق در ارتباط با رفاه مردم سوریه گفت: وضعیت اقتصادی این کشور اصلا بهبود پیدا نکرده و در برخی از اقلام مثل آرد و سوخت قیمتها به چند برابر آخرین روزهای دولت بشار اسد رسیده است لذا دولت جولانی نتوانسته افق اقتصادی روشنی ایجاد کند و ما میتوانیم بگویم تمام چیزهایی که درباره فلسفه تغییر دولت در سوریه مطرح میشد امروز شاخصهای ضعیف تری دارند. بر همین اساس، بسیاری معتقدند دولت جولانی قابلیت بقا ندارد و دولت موقت است و اتفاقا بسیاری هم از همین واژه دولت موقت برای دولت جولانی استفاده میکنند، اگرچه جولانی با تدوین قانون اساسی و برگزاری یک انتخابات نیم بند تلاش کرد تا دولتش را به عنوان یک جریان مشروع و ملی معرفی کند که این مسئله محقق نشده است.
روابط خارجی دولت جولانی ابهام آمیز است
این تحلیلگر تحولات غرب آسیا با بیان اینکه روابط خارجی سوریه در فضای ابهام به سر میبرد، اظهار داشت: روابط دولت جولانی به تدریج با ترکیه ضعیف شد ولی در حوزه عربی گسترش بیشتری یافت و عربستان و قطر توانستند نفوذ بیشتری در دولت جدید دمشق پیدا کنند. همچنین روابط خارجی این دولت با رژیم صهیونیستی در فضای ابهام به سر میبرد. جولانی تلاش کرد با امضای توافقات امنیتی با تل آویو بتواند فضای تحرکات رژیم صهیونیستی را مدیریت کند اما بر اساس اعتراف «الشیبانی» وزیرامورخارجه دولت جولانی، این مسئله هم با بن بست مواجه شده و توافقات محرمانه با رژیم اسرائیل از بین رفتهاند. اینها کلیاتی از سوریه امروز است که در واقع فضای ابهام را در این کشور ایجاد کرده است.
زارعی درباره تجزیه سوریه گفت: این کشور عملا به صورت کامل تجزیه شده است. همانطوریکه عرض شد فقط ۳۰ درصد سوریه تحت کنترل دولت جولانی است و بقیه خارج از کنترل این دولت است و این یعنی تجزیه سیاسی اتفاق افتاده و تجزیه سرزمینی به این معنا که دولتهای موازی شکل گرفته باشند این هنوز اتفاق نیفتاده ولی عملا از نظر اداری این تجزیه صورت گرفته است.
وی افزود: هنگامی که اداره بخشهای جنوبی، شمال شرقی، شمال غربی و جنوب از کنترل دولت خارج است یعنی از نظر اداری سوریه تجزیه شده ولی به لحاظ دولتی و استقرار چند دولت هنوز این اتفاق به طور رسمی رخ نداده ولی در ماهیت سوریه در حال حاضر کشور تجزیه شده است.
توافق پایدار بین حکومت جولانی و اسرائیل بعید است
زارعی در پاسخ به این سوال « آیا سوریه جدید توافقنامه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی را امضاء خواهد کرد؟ » گفت: دولت کنونی دمشق خواهان ارتباط نظاممند با رژیم اسرائیل است و تمایل دارد که با امضای توافقنامه با تل آویو تحرکات نظامی اسرائیل را مهار کند اما این علاقه از طرف تل آویو وجود ندارد. رژیم صهیونیستی بین توافق با دولت جولانی و داشتن دست باز برای انجام اقدامات نظامی و امنیتی علیه سوریه، گزینه دوم را انتخاب کرده است و عملا رژیم اسرائیل به دولت سوریه اجازه نداده آن صلاحیت خودش را در کنترل تمام ارضی سوریه اعمال کند لذا بعید به نظر میرسد به این زودیها بین جولانی و رژیم صهیونیستی توافق پایداری شکل بگیرد، هرچند دولت جولانی دنبال این است اما این علاقه باید دو طرفه باشد، طرف صهیونیستی چنین علاقهای را ابراز نکرده است.
