منطقه کوهستانی قرهباغ اکثریتی ارمنی دارد و در زمان اتحاد جماهیر شوروی (سابق) ضمیمه آذربایجان شده بود. از سال ۱۹۸۸ تلاش مردم این منطقه برای رسیدن به استقلال یا پیوستن به ارمنستان افزایش یافت.
کوردپاریز/ در نهایت در سالهای ابتدای دهه ۱۹۹۰ میلادی، جنگ خونینی میان جداییطلبان قرهباغ و آذربایجان رخ داد که در جریان آن ۳۰ هزار نفر کشته شدند. قرارداد آتشبس در سال ۱۹۹۴ گرچه به ظاهر جنگ را پایان داد اما تنشهای مرزی پس از آن همچنان ادامه یافت.
گمانهزنیهای گوناگونی درباره علت این درگیریهای جدید مطرح شدهاند از جمله اینکه با شدت گرفتن تنش میان ترکیه و روسیه، قرهباغ میدان دیگری برای جنگ نیابتی دو طرف است.
مبنای این فرضیه اما این است که ترکیه در بالا گرفتن تنش اخیر میان آذربایجان و ارمنستان نقش کلیدی داشته و در حقیقت با دخالتهای این کشور بوده که بحران قرهباغ دوباره بالا گرفته است. ترکیه قصد دارد با دامن زدن به اختلافات آذربایجان و ارمنستان و ایستادن در کنار آذربایجان در مقابل روسیه بایستد.
یک گمانهزنی این است که احتمالا حکومت اردوغان در این کار میتواند ذینفع باشد. چرا که از این طریق میتواند توجه مردم را از انتقادهای داخلی و یا از مسئله موج مهاجرتها از سوریه و از طریق ترکیه به اروپا منحرف کرده و به یک مسئله داغ ملی برای ترکها و آذریها معطوف کند. ارمنستان سودی از این بحران جدید عایدش نمیشود بنابراین عقلانی نیست که تصور کنیم ارمنستان شروعکننده این بحران بوده است.
ارمنستان در انگیختن یک بحران نظامی حداقل ظاهرا هیچ گونه منفعتی نمیتواند داشته باشد.
بودجه نظامی آذربایجان ۴ برابر ارمنستان است و تعداد قوای مسلحش یک و نیم برابر ارمنستان. از این آمار نتیجه میگیریم که ارمنستان از وقوع یک جنگ جدید با آذربایجان نمیتواند سودی ببرد.
این درحالیست که بر اساس اسنادی که یکشنبه شب فاش شد بسیاری از رهبران جهان متهم به فساد مالی شدهاند از جمله رئیسجمهور آذربایجان و اعضای درجه یک خانوادهاش متهم شدهاند که حسابهای میلیاردی غیرقانونی دارند.