عربستان به دنبال طولانی کردن روند مذاکرات تا پایان فرایند انتخابات ریاست جمهوری آمریکاست. عربستان خواهان انتقال پرونده از دولت کنونی آمریکا به دولت آینده است صرف نظر از اینکه کدام حزب دولت را در اختیار دارد. عربستان بر این باور است که دولت کنونی آمریکا نمی تواند پرونده سوریه را به سرانجام برساند. کارشکنی های عربستان نیز در همین راستا تفسیر می شود. گرچه آمریکا و شخص اوباما تمایل ندارد مذاکرات شکست بخورد، و با پرونده ای شفاف از کاخ سفید بیرون برود. اما مانع اصلی در این باره، عربستان است. از طرف دیگر عربستان دست به سلسله اقدامات سیاسی – امنیتی در مورد سوریه می زند که خواهان بهبود تصویر زشت خود در افکار عمومی است. مقامات سعودی با انجام چنین مانورهایی درصددند اقدامات پشت پرده خود را شفاف سازی کرده و از این لحاظ گروه های تحت حمایت خود را تطهیر کنند، که اگر در آینده مذاکرات جدی شد، گروه های تطهیر شده تحت رهبری عربستان بتوانند در این مذاکرات حضور فعال و جدی داشته باشند. عربستان در حال بازی چندگانه در پرونده سوریه است.
روند مذاکرات و اقدامات عربستان گویای آن بوده که پرونده سوریه به بن بست کامل رسیده است. زیرا پارامترهایی که باید به حل بحران سیاسی سوریه بینجامد، به چشم نمی خورد. آمریکا و طرفداران منطقه ای او _ عربستان و ترکیه _ خواهان برکناری و سقوط حکومت اسد هستند. اما در مقابل روسیه و مقاومت خواستار بقای اسد بوده و این مساله در همه مذاکرات نمود داشته و منجر به نتیجه نرسیدن مذاکرات شده است.
روسیه و ایران تلاش های زیادی برای عبور از این گردنه انجام داده اند اما نه آمریکا و نه عربستان و ترکیه روی خوشی نشان نداده اند. آمریکا، عربستان و ترکیه از بدو شروع بحران درصدد تحت فشار قرار دادن و در نهایت فروپاشیدن مقاومت بودند. پارادوکسی در صحنه باقی مانده و تا زمانی که چنین پارادوکسی در صحنه سیاسی سوریه وجود داشته باشد، مشکل حل نخواهد شد و همچنان استخوان لای زخم باقی خواهد ماند.
به طور کلی بحران موجود در منطقه، یکی از بحران های بسیار مهم و تعیین کننده در آینده منطقه غرب آسیا است. از این رو، سوریه را می توان شاه کلید اصلی این بحران و تحول دانست. اگر سوریه به طرف غرب گرایش یابد، این منطقه به طور کامل تحت امر و تصمیم سیاست های آمریکا و متحدان منطقه ای آن خواهد بود و اگر ایستادگی و مقاومت کند، آینده منطقه از آن مقاومت خواهد بود. دو جریانی که با تمام قدرت، بازی مرگ و حیات را در منطقه انجام می دهند و همه قدرت های مهم منطقه ای و بین المللی در این پازل حضور دارند.
احمد دستمالچی سفیر سابق ایران در لبنان
