همهپرسی منطقه کردستان عراق که در سایه مخالفتهای منطقهای و بینالمللی در حالی برگزار شد که گزارشهای متعددی درباره تقلب و دستکاری در روند آن، در رسانههای مختلف منتشر میشد.
«مسعود بارزانی» رئیس منطقه کردستان عراق سرانجام، دوشنبه (دیروز ۲۵ سپتامبر)، همهپرسی جدایی این منطقه را در سایه مخالفتهای داخلی، منطقهای و بینالمللی برگزار کرد.
این همهپرسی در حالی انجام شد که اخبار و گزارشهای متعددی درباره تقلب در این همهپرسی به منظور بالا بردن میزان مشارکت مردمی، در رسانههای منتشر شد و حتی گزارشهایی درباره اقدام نیروهای امنیتی وابسته به بارزانی در وادار کردن خانوادههای آواره در کرکوک به رای مثبت دادن به این همهپرسی منتشر شد و کار به جایی رسید که «حیدر العبادی» نخستوزیر عراق به نیروهای امنیتی تحت فرمانش دستور دارد از این شهروندان حمایت کنند و امنیت را برای آنها فراهم سازند.
وبگاه خبری عراقی «الجورنال» نیز اعلام کرد که یکی از مسائل مضحک در روند همهپرسی روز گذشته در منطقه کردستان، مشارکت هزاران مرده در این همهپرسی و اجبار اقلیتهای ساکن این منطقه به رایدادن بود. این در حالی است که برخی کارشناسان، حتی احتمال دستکاری در نتایج این همهپرسی را تایید می کنند و حتی احزاب مخالف همهپرسی اعلام میکنند که بعید نیست طرفهای حامی همهپرسی به چنین اقدامی مبادرت ورزند.
منابع آگاه میگویند «مسعود بارزانی» که دوره ریاستش بر منطقه کردستان به سر آمده، یک برنامه خاص برای این انتخابات خریداری کرده که قابلیت آن را داشته که آراء مخالف را به آراء موافق در همهپرسی تبدیل کند.
منابع آگاه کردی اپوزیسیون میگویند دولت منطقه کردستان ۵۰۰ میلیون دلار بابت خرید یک برنامه انتخاباتی از یک شرکت اسپانیایی متعلق به یک کارشناس متخصص در دستکاری نتایج انتخابات پرداخت کرده است. این فرد با یک تیم ۹ نفره، مدیریت این برنامه را برعهده داشتند تا با دستکاری، همهپرسی را به ویژه در مناطقی که احتمال مخالفت بالا با همهپرسی در آنها وجود داشت مانند سلیمانیه و مناطق مورد منازعه، پیش ببرند.
این منابع میگویند: در کنار دستکاری برنامهریزی شده نتایج انتخابات،منطقه کردستان، افرادی را از برخی کشورهای فقیر مانند فلیپین، پاکستان، هند و بنگلادش به عنوان شاهدان و ناظران جعلی بر روند همهپرسی دعوت کرده بود تا به این همهپرسی مشروعیت بخشد.
ناظران سیاسی تاکید دارند که بارزانی و حزبش برای تغییر نتایج همهپرسی در سلیمانیه و کرکوک در سایه اقبال ضعیف مردم این مناطق، تقلب کردهاند.
«عزالدین المحمدی» کارشناش حقوقی انتخابات نیز استفاده از این تکنولوژی دستکاری در همهپرسی را در سایه مخالفان زیاد این انتخابات را بعید ندانست و گفت: شهر کرکوک در پی تصمیم اربیل مبنی بر شرکت دادن این استان نیز در همهپرسی اخیرا شاهد بالا رفتن پلاکاردهای متعدد علیه همهپرسی بود. دستکاری در نتایج همهپرسی آسانتر و کم هزینهتر برای اربیل است تا در داخل حوزههای رایگیری با کمک کارمندانی که وابسته به یک طرف خاص هستند، چنین کاری کند.
وی درباره دادن رشوه به ناظران بینالمللی، به تجربهاش در انتخابات سال ۲۰۰۵ و زمانی که خودش نیز یکی از اعضای کمیساریا بود؛ اشاره میکند و میگوید: بازدید ناظران بینالمللی از مراکز راگیری کاملا پروتوکلی است و این ناظران صرفا چند دقیقه در برخی مراکز رایگیری که از پیش مشخص شدهاند، میمانند و اغلب این مراکز نیز نزدیک سفارتخانههای این ناظران است.
از سوی دیگر، «کاوه محمد إن» از اعضای حزب کردی «التغییر» در پارلمان، گفت: احزاب کُردی دیگر به حیلهها و بازیهای حزب دموکراتیک کردستان با نتایج انتخابات طی چند سال گذشته، عادت کردهاند. در انتخابات پیشین نیز این حزب، با استفاده از چنین بازیهایی کرسیهای بیشتری را تصاحب کرد. لذا این کاملا قابل پیش بینی است که حزب بارزانی، مشابه چنین بازیهایی را بر سر همهپرسی نیز اجرا کند.