ماهیت فرامرزی پ.ک.ک و شاخه های سوری اش، آنها را هم ردیف گروه های تروریستی دیگر مانند داعش، القاعده قرار می دهد.

کوردپاریز/ سه سال پس از عملیات موفقیت آمیز «سپر فرات» و حدود دو سال بعد از عملیات «شاخه زیتون» در مرزهای جنوبی ترکیه با سوریه، روز چهارشنبه ١٧ مهرماه، ارتش ترکیه عملیات نظامی موسوم به «چشمه صلح» را در منطقه شرق فرات سوریه آغاز کرده است. هدف از این عملیات که پس از موفقیت دیپلماسی ترکیه در جلب موافقت اداره ترامپ و تأیید ضمنی روسیه و تشکیل کمیته قانون اساسی و احتمال شروع روند سیاسی در این کشور شروع شده، نابود کردن راهروی تروریسم، دور کردن گروه های تروریستی از مرز ترکیه و جلوگیری از نفوذ آن به خاک این کشور و همچنین ایجاد منطقه امنی برای استقرار پناهجویان سوری در ترکیه است.

جنایتهای نیروهای “قسد”

پس از آغاز موج بهار عربی در سوریه، پ.ک.ک که از سوی آمریکا، اتحادیه اروپا و ائتلاف ناتو به عنوان سازمان تروریستی شناخته می شود، یک شاخه سوری به نام پ.ی.د تأسیس کرده که رهبران ارشد آن اهل سوریه نیستند. این گروه سعی کرد خواست و اراده خود را بر مردم منطقه به ویژه کردها تحمیل کند و آنها را در برابر عمل انجام شده قرار دهد و برای تحقق این هدف، دست به جنایتهایی علیه مردم منطقه و همسایگان زده است.

بر اساس گزارش حقوق بشر سوریه، آمار غیرنظامیان قربانی جنایتهای پ.ک.ک/ پ.ی.د از مارس ٢٠١١ تا سپتامبر ٢٠١٩ به شرح ذیل است: ۴١٩۴ به دست این شبه نظامیان به همراهی ائتلاف ضدداعش کشته شدند که از میان آنها ١١٢٧ کودک و ١١٩۶ زن بودند. همچنین ۴٧ غیرنظامی زیرشکنجه جان خود را از دست دادند و ٢٩٠٧ غیرنظامی از جمله ۶٣١ کودک و ١٧٢ زن بازداشت، و ١٨٧٧ غیرنظامی از جمله ۵٢ کودک و ٧٨ زن پس از بازداشت، مفقود الاثر شدند.

تلاش برای تغییر بافت جمعیتی مناطق تحت کنترل و به آتش کشیدن مراکز اسناد و ثبت احوال و تحمیل هویت کردی بر منطقه. اکتفا نکردن به مناطق کردنشین و اشغال مناطق عرب و سریان و ترکمن نشین مانند رقه و دیرالزور. قصد حمله به ادلب و آن را جزو مناطق “روژآوا” شمردن بر اساس یکی از نقشه های “روژآوا”، ممانعت از ورود شهروندان سوریه حتی ساکنان عرب منطقه به مناطق تحت اشغال این گروه ها بدون کفیل (کُرد و اهل منطقه).

سرکوب، بازداشت خوسرانه، ربودن جوانان اعم از پسر یا دختر برای خدمت سربازی اجباری، سربازگیری کودکان، استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی، تحمیل انواع ستم و ظلم به مردم منطقه، نقض حقوق بشر و استفاده از روشهای غیرانسانی؛ به عنوان نمونه پهن کردن جنازه های شصت تن از نیروهای ارتش آزاد سوریه روی تریلی و به نمایش گذاشتن آن در سطح شهر عفرین در سال ٢٠١۶.

فشار بر جامعه مدنی و ایجاد محدودیت و تلاش برای خفه کردن آن: به عنوان مثال، در اوایل اوت گذشته این گروه ها ده ها بنیانگذار و فعال سازمانهای حقوق بشری مستقل در استان رقه به بهانه ارتباط با داعش بازداشت کرده است.

سرقت منابع نفتی و ثروت ملی سوریه: این ثروت به منبع درآمد اقتصادی برای این گروه های تروریستی تبدیل شده است. مناطق شرق فرات که هم مرز با ترکیه و عراق است، از اهمیت ژئواستراتژیک و اقتصادی فراوانی برخوردار است و بخش اعظم نفت و گاز سوریه در آن قرار دارد. بر اساس برخی گزارشها، “قسد” روزانه ٧۵-٨۵ هزار بشکه نفت به کردستان عراق صادر می کند. به علاوه، این مناطق از حاصلخیزترین مناطق سوریه به شمار می رود به طوری که بیشترین گندم مورد نیاز کشور را تأمین می کرد. قسد تمامی این ثروتها را به غارت برده است.
استفاده از کردها به عنوان ابزار برای پیشبرد اهداف سیاسی خود و سرکوب احزاب کرد مخالف و سازمانهای جامعه مدنی و خارج کردن آنها از صحنه.

در نتیجه این اقدامات، صدها هزار نفر از کردها و عربهای منطقه مجبور به فرار از مناطق تحت اشغال این گروه ها شدند و به ترکیه، شمال عراق و اروپا پناه بردند.

علاوه بر این جنایتها داخل کشور، پ.ک.ک تلاش کرد در امنیت ترکیه هم اختلال ایجاد کند. در طول این مدت، علاوه بر انجام ده ها عملیات تروریستی در مناطق مرزی و شهرهای مرکزی ترکیه، صدها حمله خمپاره ای به مناطق مرزی ترکیه انجام داده که بر اثر آن ده ها شهروند غیرنظامی ترک و بیشتر کرد ترکیه جان خود را از دست دادند. اگر این گروه واقعا دلسوز و مدافع مردم کرد و برای جان آنها ارزش قائل بود، از مناطق تحت اشغال خود در خاک سوریه، خمپاره و راکت به سمت شهرهای کردنشین ترکیه مانند نصیبین، سوروچ، جیلان پینار و… پرتاب نمی کرد که فقط ظرف چند روز اخیر، منجر به جان باختن ١٨ غیرنظامی که بیشتر کرد هستند، شده است.

با مقایسه این جنایتها با جنایات دیگر گروه های تروریستی و افراطی، معلوم می شود که پ.ک.ک با داعش، جبهه النصره و دیگر گروه های تروریستی و افراطی تفاوت ندارد. در حقیقت نام پ.ی.د و یا قسد چیزی از ماهیت تروریستی این گروه ها نمی کاهد. زیرا همانطور که تغییر نام گروه های وابسته به القاعده به جبهه النصره و تحریر الشام، آنها را تبرئه و ارتباط آنها را با گروه تروریستی مادر نفی نمی کند، تغییر نام پ.ک.ک به پ.ی.د و یا قسد، آن را از فهرست سازمانهای تروریستی خارج نمی سازد. به علاوه، ماهیت فرامرزی پ.ک.ک، آن را هم ردیف گروه های تروریستی دیگر مانند داعش، القاعده و غیره قرار می دهد.

پ.ک.ک سعی داشت از موقعیت پیش آمده و حمایت آمریکا از آن برای مقابله با داعش، استفاده کند، دولتی خودمختار در خاک سوریه تشکیل داد و قصد دارد کشوری مستقل تأسیس کند و امنیت کشورهای همسایه را به هم بزند. ترکیه از کشورهای جهان که برای مقابله با داعش ائتلاف تشکیل دادند، و به ویژه از کشورهایی که این گروه را به عنوان سازمان تروریستی به رسمیت می شناسند، انتظار داشت همین کار را با شاخه های پ.ک.ک انجام دهند، اما در نتیجه عدم اقدام آنها، خود مجبور شد به تنهایی با این گروه تروریستی مقابله کند با تأکید بر اینکه به هیچ وجه به دنبال پاکسازی نژادی و ریشه کن کردن کردهای سوریه نیست و صرفا با گروه های تروریستی می جنگد.

مشروعیت عملیات

مسلما در حالت عادی، هیچ کشوری حق دخالت و ورود نظامی به خاک کشوری دیگر ندارد ولی این عملیات بر اساس حقوق و قوانین بین الملل و توافق آدانا که در سال ١٩٩٨ بین دولت سوریه و ترکیه به امضا رسید، صورت می گیرد. طبق این توافقنامه، ترکیه می تواند گروه های تروریستی را تا حدود مشخصی در خاک سوریه تعقیب کند. بر این اساس بود که ترکیه از طریق کنسولگری سوریه در استانبول، دولت اسد را در جریان عملیات قرار داده است. پس سخن از نقض قوانین بین الملل و حاکمیت سوریه درست نیست.

وقتی این کشور می بیند که مناطق مرزی اش زیر موشکباران و راکت باران پ.ک.ک قرار می گیرد، نمی تواند نسبت به این تهدید بی تفاوت باشد.

ترکیه نگرانی های مشروعی از گروه های کرد تجزیه طلب دارد و مسئله، صرفا به اراده حزب عدالت و توسعه و رهبر آن بر نمی گردد. تقریبا تمامی احزاب و گروه های سیاسی ترکیه حتی مخالفان حزب حاکم از این عملیات حمایت می کنند. اگر احزاب مخالف هم در قدرت بودند، مجبور خواهند شد با تهدیدات امنیت ملی مقابله کنند.

مسلما تعدادی از افراد بیگناه در اثر این عملیات، جان خود را از دست خواهند داد، اما پ.ک.ک/ پ.ی.د مسئول ریختن خون آنهاست. در صورت عقب نشینی گروه های تروریستی از مناطق مرزی، عملیات می تواند با حداقل تلفات انسانی انجام شود.

سخن پایانی

عملیات با توجه به حضور بازیگرانی چند در منطقه آسان نخواهد بود. اما همانطور که ارتش ترکیه، عفرین را از کنترل پ.ک.ک خارج کرد، مناطق مد نظر در شرق فرات به همان صورت از کنترل گروه های تروریستی خارج خواهد شد و ترکیه تمام تلاشش را به کار خواهد برد برای اینکه عملیات با کمترین تلفات انسانی و ویرانی صورت بگیرد.