برداشت اول : منطقه مرزی ماکو
در سوم آبان ماه یک تیم تروریستی وابسته به گروه تجزیه طلب پ.ک.ک و شاخه به اصطلاح ایرانی آن موسوم به پژاک از مرز مشترک ایران با ترکیه در منطقه ای در شهرستان ماکو وارد کشور میشوند و در همان ساعات اولیه نیروهای انتظامی و امنیتی ایران به این تیم مقابله کردند و همه اعضای این تیم خرابکار کشته میشوند . برابر اخبار منتشر شده ظاهرا تعدادی از این افراد از اتباع ترکیه و عراق بوده اند. این افراد مسلح قصد انجام اقدامات تروریستی داشته ولیکن قبل از آنکه موفق به انجام این اقدام شوند همگی هلاک میشوند.
باج گیری از صاحبان چند معدن در پیرانشهر، اخاذی از کارخانه آسفالت سازی مریوان، اخاذی و باج گیری از عشایر چالدران، شوط، پلدشت و ماکو در فصل بهار و هنگام کوچ عشایر به ییلاق های کوهستانیِ نزدیک مرز، باج گیری از واحدهای تولیدی کشاورزی مرغداری ها،دامداری ها، واحدهای پرورش ماهی ، زنبور داران و اخاذی مسلحانه از کارگاهها و مراکز تولیدی صنعتی، انفجار خط لوله گاز ایران به ترکیه، نمونه های دیگری از مصداق های تروریسم اقتصادیِ پ.ک.ک در مناطق غربی کشور و نواحی مرزی محسوب می شوند.
آمار منتشر شده حاکی از آن است که گروهک پژاک بیش از ۲۳۰ مورد اقدام به تخریب اموال مردم کرده است که از جمله ی آنها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
• تخریب اموال و آتش زدن ادوات در معدن سنگ مرمر روستای فاباخ تپه در شهرستان سلماس در تیر ماه ۱۳۸۹
• انفجار ساختمان و دستگاه های کارخانه شن و ماسه در بخش نازلوچای ارومیه در خرداد ماه سال ۱۳۸۹
• آتش زدن کارخانه صابون سازی در روستای کافی طومار شهرستان بوکان
• تخریب اموال و آتش زدن دستگاه های معدن سنگ در روستاهای گل ماوران شهرستان اشنویه
• آتش زدن خودرو و ادوات معدن سنگ منطقه قلات پیرانشهر
• آتش زدن و انفجار ماشین های راهسازی در استان های کردستان و آذربایجان غربی
• تخریب چندین استخر پرورش ماهی در استان های کردستان و آذربایجان غربی
برداشت دوم : منطقه آزاد تجاری ماکو
دولت ایران با هدف رونق تجارت آزاد و توسعه مناطق مرزی، برخی از شهرهای مرزی را منطقه آزاد تجاری اعلام کرده است و بدینوسیله زمینه توسعه منطقه و ایجاد و گسترش کسب کار را فراهم می آورد . منطقه آزاد تجاری ماکو نیز در کنار سایر مناطق مرزی چند سالی است که از این فرصت برخوردار گردیده است ولیکن در مقایسه با سایر مناطق آزاد تجاری نظیر جلفا ، انزلی ، کیش و… به مراتب از رشد و توسعه کمتری برخوردار بوده است. دولت تلاش های زیادی برای رونق این مناطق داشته است ولیکن باید ریشه های عمیق تری را در عدم تحقق ظرفیتهای مناطق آزاد در شهرستان ماکو جستجو کرد.
کارشناسان حوزه توسعه و نوسازی، امنیت را یکی از مولفه های بنیادی در توسعه متوازن ارزیابی می کنند . برای کشوری که اقتدار آن در فراتر از مرزهای جغرافیایی گسترده شده است نباید برخورد با چند گروه شبه نظامی که کار- ویژه اصلی و شرط حیات آنها در مقابله با روند توسعه و افزایش رفاه اجتماعی است کار زیاد سختی باشد. تجربه نشان داده که میزان اشراف نیروهای نظامی ، انتظامی و امنیتی ایران در بر خورد با نقاط تهدید زای امنیت در سطح مطلوب و قابل توجهی است لذا به نظر می رسد با توجه به اینکه منشا این ناامنی ها در کشور های همسایه است ضرورت همکاری های منطقه ای بویژه با کشور های همسایه نظیر عراق و ترکیه بیش از گذشته احساس میشود.
اخیرا یکی از سران تجزیه طلب پ.ک.ک و پژاک به نام ” دوران کالکان” در خبر منتشر شده در رسانه های وابسته به این گروه اعلام کرده است ، ” ارتباطات ما با آمریکایی ها در راستای منافع گروه ما است ، ما به آمریکایی ها امتیازی نخواهیم داد که با منافعمان در تضاد باشد” و این در حالی است که ایالات متحده رسما و در وبگاه وزارت خارجه خود اعلام کرده است که این گروه و اعضای آن در لیست گروههای تروریستی بین المللی قرار دارند ولی در رفتاری دوگانه به نفرات این گروه شبه نظامی که رسما در پی تجزیه طلبی هستند کمک تسلیحاتی میکند. هر چند قدرتهای بزرگ و نظام سلطه با این گروه ها همواره به عنوان ابزاری برای تحقق اهدافشان نگاه میکنند و طبعا گروهی مانند پ.ک.ک و امثال آن توان آن را ندارند که در معادلات این قدرتها نقش تعیین کنندگی داشته باشند.
در این میان برخی از کشورهای ماجراجوی منطقه نظیر عربستان سعودی با هزینه دلارهای نفتی تلاش میکنند تا با حمایت از این گروه های شبه نظامی فارغ از گرایشات و رویکردهای آنها صرفا موجب تسری نا امنی به داخل مرزهای سرزمینی کشورمان شوند و این خود بیانگر وابسته بودن و نقش مزدوری این گروه ها است که موجب میگردد چهره واقعی آنها در بین مردم آشکارتر گردد.
شهروندان ایرانی به عنوان آسیب پذیر ترین قشر در این معادله که تحت تاثیر نظام سلطه در حال پیاده سازی است نیز لازم است با هوشیاری و شناخت واقعیت ها زمینه مقابله جدی تر با این خرده گروه های تروریست را بیش از گذشته فراهم آورند.
نخبگان کرد نیز بخش دیگر پازل امنیت فراگیر و پایدار هستند که نباید در شناخت واقعیت ها از بدنه جامعه عقب تر بمانند. تحقق پازل امنیت فراگیر و پایدار نیازمند همکاری و همدلی همه بخشهای جامعه است چرا در جوامع ” امنیت و سلامت ” به یکدیگر وابسته هستند و اگر این دو محقق شود توسعه نیز بصورت متوازن و فراگیر محقق خواهد گردید.
